Νικόλαος Πλαστήρας: «Ο ναυαγοσώστης του έθνους»
26 Ιουλίου 2022 – 69 χρόνια από το θάνατό του
Γράφει ο Δρ. Στέφανος Γ. Κούτρας
Πρόεδρος Ομοσπονδίας Θεσσαλικών Σωματείων
«Η ΠΑΝΘΕΣΣΑΛΙΚΗ ΣΤΕΓΗ»
Εξήντα εννιά χρόνια συμπληρώνονται σήμερα (26/7/2022) από την ημέρα που έφυγε από τη ζωή ο Στρατηγός και Πρωθυπουργός Νικόλαος Πλαστήρας μια κορυφαία στρατιωτική φυσιογνωμία και μια ακέραια πολιτική προσωπικότητα.
Πέθανε φτωχός, αγωνιζόμενος τον «υπέρ βωμών και εστιών» αγώνα. Τον αγώνα της εθνικής ανεξαρτησίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης. Σε όλες τις φάσεις της ιστορικής του πορείας διεκδίκησε το στεφάνι της νίκης για τη δόξα της Ελλάδος και το κατέκτησε. Καβάλα στο άλογο του, άτρωτος από τα βόλια των εχθρών του με την αετίσια του ματιά και με υψωμένο το σπαθί της γενναιότητας άνοιξε καινούργιες σελίδες δόξας για τον Ελληνισμό. «Ο Πλαστήρας δύναται τις να είπη ότι εφώτισε το στερέωμα του Ελληνικού Ουρανού δι’ άπλετου φωτός και ότι απέδωκεν εις το Έθνος την αυτοπεποίθηση ήτις τόσον επικινδύνως είχε κλονισθεί μετά την καταστροφήν της Μικράς Ασίας. Έθνος το οποίον εις κρίσιμας στιγμάς εμφανίζει τοιούτους άνδρας δύναται να αποβλέπει μετ’ εμπιστοσύνη εις το μέλλον» αναφέρει σε σχετική επιστολή του ο Ελευθέριος Βενιζέλος.
Γεννήθηκε στην Καρδίτσα στις 17 Σεπτεμβρίου 1883.Οι γονείς του, Χρήστος και Στυλιανή, παρά τις αντίξοες συνθήκες πέτυχαν να δώσουν καλή ανατροφή στο γιό τους. Ο Πλαστήρας είχε δυο μανές την Στυλιανή που προανέφερα και τη Μάνα του Μετώπου η οποία τον γνώρισε το 1920 στο Ευζονοχώρι το 1920 τον θαύμασε και τον υιοθετήσε. Στην θετή του Μάνα Άννα Παπαδοπούλου ο Πλαστήρας έλεγε τον πόνο του στις δύσκολες στιγμές. Σε μια επιστολή του στις 29/5/1922 τις γράφει χαρακτηριστικά : «Κοντεύει να μου φύγει το μυαλό όταν συλλογίζομαι η ακούω ότι είναι δυνατόν να φύγομε από την Σμύρνη». Από μικρό παιδί διακρίθηκε για την εξυπνάδα και την τόλμη του και έδειχνε τις ηγετικές του ικανότητες και το ταλέντο του για τα πολεμικά πράγματα.
Η Προσφορά του στο στρατό υπήρξε ανεκτίμητη και η βαθμολογική του εξέλιξη αστραπιαία.
Ως Ανθυπολοχαγός στους πολέμους του ’12 και στο βουλγαρικό πόλεμο, καβάλα στο άλογο του, αγέρωχος, άκαμπτος, άτρωτος από τα βόλια των εχθρών του, άνοιξε καινούργιες σελίδες δόξας για τον Ελληνισμό.
Άλλα ο Πλαστήρας και μετά τις νίκες αυτές δεν εφησυχάζει, γιατί βλέπει μαύρα σύννεφα στον Ελληνικό Ορίζοντα. Από τη μια μεριά βλέπει τους Τούρκους να σχεδιάζουν την Κατάληψη των νησιών και της Θράκης και από την άλλη τους Βουλγάρους να οραματίζονται την κατάληψη της Θεσσαλονίκης. Χαρακτηριστικά είναι τα λόγια που απηύθυνε στον πρωθυπουργό Βενιζέλο «όποιος βλέπει την πατρίδα του να καταστρέφεται και κάθεται αδρανής, είναι το ίδιο σαν να την καταστρέφει ο ίδιος με τα χέρια του». Η νίκη στο Σκρα που ανήκει αποκλειστικά στον Πλαστήρα αλλάζει το ρου του Βουλγαρικού Πολέμου. Τον Μάρτιο του 1919 με τον βαθμό του Αντισυνταγματάρχη μετέβη στην Ουκρανία, επικεφαλής του 5/42 Συντάγματος Ευζώνων. Στα μέσα Μαΐου του 1919 το σώμα της Ουκρανίας διατάχθηκε να οδηγηθεί στη Μικρά Ασία. Ο Πλαστήρας τοποθετήθηκε στη Μαγνησία όπου δημιούργησε έναν ολόκληρο πολιτισμό. Με τις φιλανθρωπικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις αιχμαλώτισε τις ψυχές του Ελληνικού Πληθυσμού της Μικράς Ασίας. Δίνει άλλη όψη στον πόλεμο τον τοποθετεί σε βάση εκπολιτιστική στην υπηρεσία της Ειρήνης και της συναδέλφωσης των Λαών. Οι εκλογές του 1920 βρίσκουν τον Πλαστήρα στη θέση του Διοικητή του 5/42 ηρωικού Συντάγματος. Πολεμάει ασταμάτητα και ταυτόχρονα επιβιβάζει τον άμαχο πληθυσμό της Μικράς Ασίας και τον στρατό στα πλοία για να τους μεταφέρει σώους στην πατρίδα. Ένα εκατομμύριο τριακόσιες χιλιάδες άμαχο πληθυσμό επιβίβασε στα πλοία
Έργο του Πλαστήρα που σημάδεψε τη Νεοελληνική ιστορία υπήρξε η Επανάσταση του 1922 η οποία συνέβαλε αποφασιστικά στην ανασύνταξη του στρατού, στην αποκατάσταση των προσφύγων στην απαλλοτρίωση των τσιφλικιών και στη ρύθμιση των συνόρων. Στις 2 Ιανουαρίου 1924,ο Αρχηγός της Επανάστασης εμφανίστηκε ενώπιον της Συνέλευσης που συνήλθε στην Αθήνα και παρέδωσε την εξουσία. Η Εθνική Συνέλευση τον προήγαγε σε Αντιστράτηγό και τον ανακήρυξε «Άξιο της Πατρίδας».
Μετά την έξοδο του από το στρατό, στις 2 Ιανουαρίου 1924,τον περισσότερο καιρό τον περνούσε στη Καρδίτσα, ασχολούμενος με το κυνήγι. Στο Μοναστήρι της Κορώνας διανυκτέρευε με τους φίλους του Κυνηγούς και τον Επιστήθιο φίλο του Απόστολο Κουτσοκώστα, Πρύτανη του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
Ο Πλαστήρας οραματίστηκε το οροπέδιο της Νεβροπόλεως, που το διέσχιζε ο Μέγδοβας, παραπόταμος του Αχελώου και πρότεινε στον Κουτσοκώστα να κατασκευαστεί φράγμα στο κενό της θέσης «κακαβάκια» για να γίνει το οροπέδιο λίμνη.
Τα νερά της λίμνης πρότεινε να χρησιμοποιηθούν για την κίνηση υδροενεργειακού εργοστασίου που θα γινόταν κάτω από το χωριό Μοσχάτο και στη συνέχεια τα νερά θα μεταφέρονται με αγωγό για την ύδρευση του κάμπου της Καρδίτσας.
Η σκέψη αυτή του Πλαστήρα έγινε σχέδιο επί χάρτου και όταν το 1951 έγινε πρωθυπουργός της χώρας άρχισε η προμελέτη. Τα εγκαίνια πραγματοποιήθηκαν το 1958 επί πρωθυπουργίας Κωνσταντίνου Καραμανλή, ο οποίος έδωσε εντολή να ονομαστεί η λίμνη «Νικολάου Πλαστήρα» αναγνωρίζοντας τη μεγάλη προσφορά στην Πατρίδα του Μαύρου Καβαλάρη.
Ως πολιτικός, ο Πλαστήρας χάραξε μια ελληνοπρεπή και φιλολαϊκή ακηδεμόνευτη πολιτική. Το 1950 ίδρυσε την ΕΠΕΚ. Το 1951 σχημάτισε κυβέρνηση με Αντιπρόεδρο τον Σοφοκλή Βενιζέλο.
Έβαλε σε εφαρμογή το μεγαλόπνοο πρόγραμμα που είχε ως βάση «Ειρήνη Δημοκρατία, Εθνική Ανεξαρτησία, Κοινωνική δικαιοσύνη». Προώθησε το ειρηνευτικό του πρόγραμμα με την κατάργηση των ξερονησιών. Προχώρησε σε απαλλοτριώσεις τσιφλικιών σε μια εποχή που η Ελλάδα αμερικανοκρατούνταν και κανείς δεν τολμούσε να κάνει λόγο για τέτοιου είδους κοινωνικές μεταρρυθμίσεις. Συγκρούστηκε με τους Αμερικανούς, οι οποίοι φρόντισαν η κυβέρνηση Πλαστήρα να χάσει τις εκλογές πολύ γρήγορα μετά από ένα χρόνο διακυβέρνησης.
Κάτω από άθλιες συνθήκες έκλεισε το σκηνικό του δημόσιου βίου του γίγαντα της Νεοελληνικής ιστορίας Νικολάου Πλαστήρα.
Οι Θεσσαλοί της Αττικής στις 31/7/2022 τιμούμε φέτος τη μνήμη του πραγματοποιώντας για δεύτερη φορά εκδήλωση στη Νέα Μάκρη Αττικής με την πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας Θεσσαλικών σωματείων Αττικής «Η Πανθεσσαλική Στέγη» και του Δήμου Μαραθώνα στην προτομή του Αείμνηστου στρατηγού που ευρίσκεται στην πλατεία της Ν. Μάκρης από το 1993 με πρωτοβουλία του νυν Δημάρχου Στέργιου Τσίρκα τον οποίο ευχαριστώ δημοσίως για την συνεργασία και την καθιέρωση των τιμητικών εκδηλώσεων ανά διετία.
Ο Στρατηγός και Πρωθυπουργός Νικόλαος Πλαστήρας πέθανε σε σιδερένιο Κρεβάτι στις 26 Ιουλίου 1953 κρατώντας στη τσέπη του μόνο 53 δραχμές.
Οι αντίπαλοι του του χρέωσαν την εκτέλεση των έξι και το θάνατο του Νίκου Μπελογιάννη. Η ιστορία θα τον κρίνει.
Υιοθέτησε επτά παιδιά. Δεν απέκτησε δική του κατοικία. Δεν δέχτηκε να του βάλουν τηλέφωνο όταν ήταν στο κρεβάτι του πόνου ούτε δώρα γιατί όπως έλεγε φέρνουν αντίδωρα.
Ο Νικολάος Πλαστήρας ανανέωσε την εθνική μας ταυτότητα και πέρασε θριαμβευτικά στο θρύλο γενόμενος σύμβολο φιλοπατρίας, τιμιότητας και παλληκαριάς.
