Οφθαλμικό Ισχαιμικό Σύνδρομο και Καρωτιδική Νόσος
Γράφει η Βασιλική Βασιλείου
Χειρουργός Οφθαλμίατρος, MSc
“Υπερηχογραφική Λειτουργική Απεικόνιση για την πρόληψη και διάγνωση των αγγειακών παθήσεων”
Το οφθαλμικό ισχαιμικό σύνδρομο (ΟIS) αποτελεί μια σπάνια, αλλά απειλητική για την όραση κατάσταση η οποία χαρακτηρίζεται από ένα ευρύ φάσμα κλινικών εκδηλώσεων ως αποτέλεσμα υποαιμάτωσης του οφθαλμικού βολβού.
Η αθηροσκλήρυνση του καρωτιδικού συστήματος αποτελεί την κύρια αιτία του οφθαλμικού ισχαιμικού συνδρόμου και μπορεί να είναι η πρώτη εκδήλωση του.
Η αιμάτωση του οφθαλμού γίνεται από την οφθαλμική αρτηρία η οποία αποτελεί κλάδο της έσω καρωτίδας αρτηρίας. Επομένως, η παρουσία στένωσης ή απόφραξης της έσω ή της κοινής καρωτίδας αρτηρίας μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση οφθαλμολογικών συμπτωμάτων οφειλόμενων σε ισχαιμία.
Η ισχαιμία στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι αιφνίδια και σχετίζεται με παρουσία εμβόλου στα αμφιβληστροειδικά αγγεία ή επέρχεται σταδιακά λόγω χρόνιας υποάρδευσης του οφθαλμού.
Το πιο συχνό οφθαλμικό σύμπτωμα, το οποίο εμφανίζεται στο 30-40% των ασθενών που πάσχουν από αποφρακτική νόσο των καρωτίδων είναι η παροδική απώλεια όρασης σύστοιχα της απόφραξης.
Άλλο σύμπτωμα αποτελεί ο πόνος. Ο πόνος μπορεί να οφείλεται σε αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση ή να είναι ισχαιμικής αιτιολογίας. Το ισχαιμικό άλγος ξεκινά σταδιακά μέσα σε ώρες έως μέρες και περιγράφεται ως βύθιο και συνεχές στον προσβεβλημένο οφθαλμό. Επεκτείνεται στον οφθαλμικό κόγχο, στο άνω ημιμόριο του προσώπου και κροταφικά και μπορεί να επιδεινώνεται κατά την όρθια στάση σώματος. Είναι χαρακτηριστικό πως η κατάκλιση ανακουφίζει η ελαττώνει τον πόνο. Τα ευρήματα κατά την οφθαλμολογική εξέταση ποικίλουν και περιλαμβάνουν εκδηλώσεις τόσο από τα πρόσθια όσο και από τα οπίσθια τμήματα του οφθαλμού.
Η διαχείριση του οφθαλμικού ισχαιμικού συνδρόμου απαιτεί την επιτυχή συνεργασία ιατρών πολλών και διαφορετικών ειδικοτήτων.
Στόχος είναι η πρόληψη και αντιμετώπιση των οφθαλμικών επιπλοκών, η διερεύνηση και θεραπεία συσχετιζόμενων αγγειακών παραγόντων κινδύνου και η διενέργεια χειρουργικής επέμβασης όπου απαιτείται.
Τα οφθαλμολογικά σημεία και συμπτώματα μπορεί να αποτελούν την πρώτη εκδήλωση σοβαρής στένωσης των καρωτίδων και να προηγούνται της εμφάνισης αγγειακών εγκεφαλικών και καρδιαγγειακών εκδηλώσεων.
Επομένως, ο ρόλος του οφθαλμιάτρου κρίνεται καίριος στην σωστή και έγκαιρη διάγνωση του συνδρόμου καθώς και την παραπομπή του ασθενούς για περαιτέρω διερεύνηση και πρόληψη συνυπάρχουσων συστηματικών αγγειακών παθήσεων, οι οποίες είναι απειλητικές για τη ζωή.
