Οι σύμβουλοι του Δρόμου Ανατροπής κατά τη χτεσινή ειδική συνεδρίαση του Π.Σ Θεσσαλίας με θέμα τις εξελίξεις στον αγροτικό χώρο, αφού στηλίτευσαν τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο τρίτο μνημόνιο και επί της ουσίας οδηγούν σε αφανισμό των μικρομεσαίων αγροτών και περαίτερω διάλυση της αγροτικής παραγωγής, δήλωσαν την στήριξη τους στις κινητοποιήσεις των αγροτών σε Λάρισα και Καρδίτσα, όπου και παραβρέθηκαν τις προηγούμενες μέρες, αλλά και σε όλη τη χώρα.
Αναφέρθηκαν στην αναγκαιότητα εκπόνησης ενός εθνικού σχεδίου παραγωγικής θωράκισης και ανασυγκρότησης του πρωτογενούς τομέα, ειδικά και μετά τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών και τους συνεχείς εκβιασμούς από την πλευρά των δανειστών. Σχέδιο που θα στοχεύει στη διατροφική επάρκεια του πληθυσμού, θα επενδύει στη συνεργατικότητα και τα συνεταιριστικά σχήματα, καθώς και στην εμπλοκή επιστημόνων, ερευνητών, ιδρυμάτων, επαγγελματιών αλλά και της τοπικής αυτοδιοίκησης οι οποίοι θα θέτουν ιεραρχήσεις και προτεραιότητες. Αναλύοντας τη στόχευση που έχει η νέα ΚΑΠ, που είναι η εξάλειψη των μικρών οικογενειακών εκμεταλλεύσεων και η διασφάλιση της κερδοφορίας των μεγάλων βιομηχανιών μεταποίησης γεωργικών προϊόντων, ανέδειξαν το πώς η Θεσσαλία μπορεί να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο σε ένα τέτοιο σχέδιο καθώς αποτελεί βασική παραγωγική επικράτεια της χώρας.
Τέλος παρουσίασαν τις προτάσεις της περιφερειακής παράταξης, ένα πλέγμα από άμεσα και μεσοπρόθεσμα μέτρα για μείωση του κόστους παραγωγής, την παροχή ρευστότητας στον αγροτικό χώρο, ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα- το οποίο ανατρέπεται με την ψήφιση του πακέτου μέτρων για τον αγροτικό κόσμο-, καθώς και μια σειρά από θεσμικές αλλαγές που υποδεικνύουν ένα διαφορετικό μοντέλο παραγωγής στον πρωτογενή τομέα και στοχεύουν στην αναδιάρθρωση της και την αναδιανομή του παραγόμενου πλούτου.
Γραφείο Τύπου
10-11-2015
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της παρέμβασης:
Mετά την 7μηνη διαπραγμάτευση με τους πιστωτές και την επακόλουθη ήττα ως άμεση και επιτακτική αναδεικνύεται η ανάγκη για να εκπονηθεί ένα εθνικό σχέδιο παραγωγικής θωράκισης και ανασυγκρότησης του πρωτογενούς τομέα. Κυρίως γιατί κατέστη σαφές ότι είμαστε ανοχύρωτοι ως χώρα, πλέον στις ορέξεις και τα μνημόνια των δανειστών. Οι εκβιασμοί για κούρεμα καταθέσεων και GRexit θα επιστρατεύονται κάθε φορά προκειμένου να προωθηθούν και να εφαρμοστούν στην ελληνική κοινωνία βάρβαρα μέτρα που τις βαπτίζουν «μεταρρυθμίσεις» σε ένα σπιράλ θανάτου της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.
Για την ανακοπή της μνημονιακής βαρβαρότητας χρειάζεται να διανοηθούμε στην πράξη την ρήξη. Χρειάζεται να εκπονηθεί εναλλακτικό σχέδιο και να πείσουμε τους δανειστές ότι έχουμε τέτοιο σχέδιο το οποίο μπορούμε να το θέσουμε ανά πάσα στιγμή σε εφαρμογή. Χρειάζεται να ετοιμάσουμε την ελληνική κοινωνία, σε όλα τα επίπεδα για το γεγονός ότι μπορεί να χρειαστεί για κάποιο χρονικό διάστημα να βασιστεί στις ίδιες δυνάμεις της. Προϋπόθεση για ένα τέτοιο εφικτό και πειστικό σχέδιο είναι να στηριχθεί η χώρα στην δική της παραγωγική βάση, στους δικούς της πόρους. Να θωρακιστούμε όσον αφορά στην επάρκεια τουλάχιστον στα βασικά είδη διαβίωσης και την μείωση της εξάρτησης μας από εισαγόμενους συντελεστές παραγωγής (σπόροι, λιπάσματα κ.λ.π.) και προϊόντα. Εδώ οφείλουμε να κάνουμε μια ιδιαίτερη αναφορά. Στις σημερινές συνθήκες της οξύτατης οικονομικής, περιβαλλοντικής και διατροφικής καπιταλιστικής κρίσης, η Κοινή Αγροτική Πολιτική 2014 – 2020 κινείται με απόλυτη προσήλωση στα νεοφιλελεύθερα δόγματα και την περαιτέρω απορρύθμιση της αγοράς αγροτικών προϊόντων.
Με σημαία την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής γεωργίας, ο αποκλειστικός στόχος της προτεινόμενης ΚΑΠ είναι η εξάλειψη των μικρών οικογενειακών εκμεταλλεύσεων και η διασφάλιση της κερδοφορίας των μεγάλων βιομηχανιών μεταποίησης γεωργικών προϊόντων, των μεγάλων αλυσίδων λιανικής πώλησης τροφίμων και των εξαγωγικών επιχειρήσεων και όλα αυτά εις βάρος των καταναλωτών και της δημόσιας υγείας.
Οι άξονες πολιτικής της ΚΑΠ είναι εξαρχής ασφυκτικά οριοθετημένοι στην υπηρέτηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», υπό σκληρή επιτήρηση για την εφαρμογή του Συμφώνου Δημοσιονομικής Σταθερότητας.
Η ουσία είναι ότι το περιεχόμενο της ΚΑΠ διατηρεί τα διαρθρωτικά πλεονάσματα και ελλείμματα (ιδίως των μεσογειακών προϊόντων), αφήνει τη διαμόρφωση των τιμών στην ασύδοτη αγορά και τη διεθνή κερδοσκοπία, ευνοεί την αποσταθεροποίηση των εγχώριων αγορών και τις πολιτικές ντάμπιγκ σε βάρος των λαών του παγκόσμιου Νότου. Επιπλέον, το σχέδιο που προωθείται με κάθε τρόπο από τις ελίτ των Βρυξελλών (καθ΄υπόδειξη μεγάλων εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα της διατροφής, εγχώριων και ξένων), και υπηρετούν με συνέπεια και οι συστημικές εγχώριες τράπεζες είναι η συγκεντροποίηση της γης σε λίγα χέρια, με αποτέλεσμα τελικά ο αγρότης να μετατραπεί σε εργάτη της ίδιας του της γης.
Εδώ είναι που αναδεικνύεται η τεράστια σημασία που έχει η αγροτική ανασυγκρότηση και παραγωγή στη σημερινή ιστορική συγκυρία οπού η καταστροφή του παραγωγικού δυναμικού, η μαζική εγκατάλειψη δυναμικών καλλιεργειών, η μείωση του όγκου και της αξίας της παραγωγής και η ραγδαία συρρίκνωση του αγροτικού πληθυσμού, ιδίως των μικρομεσαίων αγροτών (με τη συμβολή της ΚΑΠ) είναι μία απτή πραγματικότητα. Για αυτό άλλωστε δώσαμε και το «παρών» στο αγροτικό συλλαλητήριο της 5ης Νοέμβρη στην Καρδίτσα.
Ένα τέτοιο σχέδιο προϋποθέτει την ενεργή συμμετοχή όλης της κοινωνίας της υπαίθρου και την αυτοοργάνωση των αγροτών (γεωργών, κτηνοτρόφων και αλιέων) σε δημοκρατικά, συμμετοχικά συνεταιριστικά και ευρύτερα συνεργατικά σχήματα. Προϋποθέτει την εμπλοκή της πανεπιστημιακής κοινότητας και των εργαζόμενων στα ερευνητικά κέντρα και ινστιτούτα αλλά και των χιλιάδων ανέργων επιστημόνων. Σε αυτό το σχέδιο ασφαλώς συμμετοχή θα έχουν οι επαγγελματίες μηχανημάτων, εφοδίων, μεταποίησης και εμπορίας αγροτικών προϊόντων αλλά ιδιαίτερα οι τοπικές κοινωνίες μέσα από τους Ο.Τ.Α. Ένα σχέδιο ανάπτυξης που δεν μπορεί να χτιστεί σε κοινωνικά και περιβαλλοντικά ερείπια, που δεν μπορεί να αφορά τους λίγους και τους αριθμούς αλλά την καθημερινότητα κάθε πολίτη, ιδιαίτερα των αδυνάμων.
Είναι σαφές ότι η Θεσσαλία θα κληθεί να παίξει σημαντικό ρόλο σε ένα τέτοιο σχέδιο καθώς αποτελεί βασική παραγωγική επικράτεια. Η Θεσσαλία που αποτελεί μία μικρογραφία της Ελλάδας με κάμπο, βουνά, νησιά, πολύτιμα οικοσυστήματα σε στεριά και θάλασσα. Mε σημαντική δραστηριότητα στον πρωτογενή τομέα, στη βιομηχανία, στο εμπόριο, τις υπηρεσίες, τον τουρισμό και την έρευνα, με υποδομές – σημαντικές αλλά ημιτελείς, αναξιοποίητες και ασύνδετες – σε χερσαίες, θαλάσσιες και εναέριες μεταφορές.
Η ανασυγκρότηση της αγροτικής παραγωγής προϋποθέτει την αξιοποίηση των δημοσίων επενδύσεων και προμηθειών, όχι με όρους προστατευτισμού, αλλά ως αφετηρία εξαγωγικής δραστηριότητας. Δεν μπορεί δε να γίνει χωρίς την διατήρηση κι ενίσχυση των υποδομών της Υπαίθρου (σχολεία, Κέντρα Υγείας, αγροτική οδοποιία), χωρίς την στήριξη των μικρομεσαίων παραγωγών και της οικογενειακής γεωργίας, χωρίς την προστασία στα ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά των τοπικών αγροτικών προϊόντων. Εμπεριέχει, επιπλέον, την καθετοποίηση αυτής της παραγωγής και άμεση σύνδεση σε τοπικό επίπεδο με την μεταποίηση, συσκευασία και εμπορία.
ΑΜΕΣΑ ΜΕΤΡΑ αυτού του σχεδίου:
α) μείωση του κόστους παραγωγής: επαναφορά του ΦΠΑ στα εφόδια στα προμνημονιακά επίπεδα, φθηνό αγροτικό πετρέλαιο ανάλογα με την ετήσια δήλωση καλλιέργειας. Μειωμένο τιμολόγιο της ΔΕΗ για όλη την καλλιεργητική περίοδο.
β) παροχή ρευστότητας στον αγροτικό χώρο με ρύθμιση των χρεών, αναστολή των πλειστηριασμών, ιδίως των περιουσιακών στοιχείων που σχετίζονται με την παραγωγική διαδικασία (γη, μηχανήματα, αποθήκες). Χαμηλότοκα καλλιεργητικά δάνεια. Απαιτείται η επαναφορά της ΑΤΕ σε δημόσιο έλεγχο ή δημιουργία Τράπεζας ειδικού σκοπού.
γ) δίκαιο και απλό φορολογικού με αφορολόγητο 12.000 και κλιμάκωση της φορολογίας ανάλογη με των άλλων απασχολούμενων. Όχι φόρο στα παραγωγικά αγροτεμάχια.
ΜΕΣΟΠΡΟΘΕΣΜΑ ΜΕΤΡΑ του σχεδίου:
α) εξυγίανση του συστήματος εμπορίας με έλεγχο από τα εφόδια μέχρι την εμπορία και στόχο την μείωση της ψαλίδας των τιμών παραγωγού καταναλωτή. Ενίσχυση των αγροτικών δικτύων ομοειδών προϊόντων και η προώθησή τους σε ειδικές αγορές παραγωγών.
β) εξυγίανση και αναγέννηση των αγροτικών συνεταιρισμών με νομοθετικό πλαίσιο που θα διασφαλίζει τη δημοκρατική συμμετοχική και διαφανή λειτουργία. Δημοτικές εκτάσεις σε ανέργους.
γ) αύξηση της προστιθέμενης αξίας των θεσσαλικών προϊόντων με ανάπτυξη μικρομεσαίων και συνεταιριστικών επιχειρήσεων για μεταποίηση προϊόντων, αξιοποίηση τοπικών πόρων. Ανάπτυξη αγρο- και οικο-τουριστικών δραστηριοτήτων (πχ: μαυροστάφυλο Μεσενικόλα, γλυκά κουταλιού, επωνυμία ψυχανθών) με επισκέψιμους χώρους μικρής κλίμακας παραγωγής. Προώθηση καινοτόμων καλλιεργειών π,χ αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά και ενίσχυση της παραγωγής των ήδη πιστοποιημένων προϊόντων (ΠΟΠ – ΠΓΕ), τα σήματα των οποίων παραμένουν «ανενεργά». Ανάπτυξη της βιολογικής γεωργίας. Ολική απαγόρευση γενετικά τροποποιημένων. Αξιοποίηση των ανενεργών μονάδων μεταποίησης. Επαναδραστηριοποίηση κλειστών/υπολειτουργούντων εργοστασίων (πχ: εργοστάσιο ζάχαρης στη Λάρισα)
δ) Επαναδραστηριοποίηση του δημοσίου ως αρωγού του αγροτικού τομέα με επαναφορά των υπηρεσιών στην ύπαιθρο, ανασύσταση των στοιχειωδών περιφερειακών δομών στην παροχή συμβουλευτικών-υποστηρικτικών υπηρεσιών προς τους αγρότες, για την αξιοποίηση των κοινοτικών ενισχύσεων και προγραμμάτων αλλά και την μεταφορά τεχνογνωσίας και εμπειριών. Ενίσχυση του δημόσιου και καθολικού συστήματος ασφάλισης του συνόλου της αγροτικής παραγωγής, με αναμόρφωση του νομοθετικού και κανονιστικού πλαισίου του ΕΛΓΑ
ε) Ανάπτυξη της γεωργικής έρευνας και τεχνολογίας με εφαρμογή κλαδικών ανά στρατηγικό προϊόν (ελαιόλαδο, αμπελοοινικά, οπωροκηπευτικά, τυροκομικά – ιδίως φέτα κτλ) και χωρικών πολιτικών
στ) Χωροταξικός – περιβαλλοντικός σχεδιασμός και στήριξη της υπαίθρου
Αναδασμοί, προστασία γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας, παροχή κινήτρων για αποφυγή κατάτμησης γεωργικής γης, φορολογικά αντικίνητρα για όσους κατέχουν γεωργική γη και δεν την καλλιεργούν. Θεσμική θωράκιση στην δημοκρατική διαχείριση των υδάτων από την πηγή στην κατανάλωσή με εκπόνηση και επικαιροποίηση σχετικών σχεδίων και θέσπιση φορέων διαχείρισης (πχ: αναβάθμιση των Δασαρχείων σε Φορείς Ολοκληρωμένης Διαχείρισης περιοχών). Η λειτουργία των ΤΟΕΒ πρέπει να είναι διαφανής με συμμετοχή των παραγωγών.
Θετικό Υδατικό Ισοζύγιο με
– εξοικονόμηση του νερού με αρδευτικές μεθόδους (κλειστά δίκτυα πχ Σμοκόβου, στάγδην άρδευση) και τεχνολογία (-25%) και βελτίωση παλαιών και επέκταση δικτύων άρδευσης και ύδρευσης (-20%)
– βιώσιμη αξιοποίηση των αποθεμάτων με Διαχείριση υδάτινων οικοσυστημάτων: Κάρλα, Λίμνες Πλαστήρα, Σμοκόβου κλπ. και στροφή υδροληψιών από τα υπόγεια στα επιφανειακά ύδατα
– αύξηση της αποδοτικότητας των υδραυλικών έργων με μικρούς ταμιευτήρες 10-100 χιλ τόνοι, αναβάθμιση πεπαλαιωμένων υποδομών (ταμιευτήρες/λιμνοδεξαμενές, αρδευτικά δίκτυα),
– αποκατάσταση της ζημιάς στο υδατικό σύστημα με έργα αποκατάστασης υδροφορέων, μικρά φράγματα, συλλογικά αρδευτικά δίκτυα
ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ
Το εναλλακτικό σχέδιο πρέπει να εμπεριέχει ειδικό αναπτυξιακό πλαίσιο για την κτηνοτροφία ως βασική αιχμή και απαραίτητη προϋπόθεση για τη διατροφική επάρκεια και το σταμάτημα της συναλλαγματικής αιμορραγίας.
Πιο συγκεκριμένα:
– αποτύπωση και προστασία δημόσιων βοσκοτόπων και βοσκήσιμων γαιών στα πλαίσια των δασικών χαρτών, σύνταξη διαχειριστικών σχεδίων τους για τη δημιουργία υποδομών
– Ενίσχυση της αιγο-προβατοτροφίας ανάλογα με τη βοσκοϊκανότητα των οικοσυστημάτων, καθώς και της παραγωγής γάλακτος και την ανάπτυξη δυναμικών κλάδων όπως η τυροκομεία.
– ενθάρρυνση και υποστήριξη των κτηνοτροφικών συνεταιρισμών και των μικρών μονάδων επεξεργασίας. Πχ: πανθεσσαλικός Συνεταιρισμός Γαλακτοπαραγωγών για παραγωγή θεσσαλικής φέτας (με επωνυμία)
– ταχεία ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου για τη βιώσιμη αξιοποίηση των ορεινών και ημιορεινών περιοχών (βοσκότοποι κλπ). Απλοποίηση-κωδικοποίηση νομοθεσίας.
– ενίσχυση της καλλιέργειας σανοδοτικών φυτών και ψυχανθών με στόχο την αντικατάσταση εισαγόμενων ζωοτροφών
– ειδικά προγράμματα ανάπτυξης πτηνοτροφίας, χοιροτροφίας.
– Αλιεία: συνεταιριστικές δράσεις από την προμήθεια αλιευτικών εφοδίων μέχρι τη μεταποίηση αλιευμάτων, προστασία, διαχείριση και ανάπτυξη αλιευτικών πόρων (Παγασητικού, Κάρλας τόνου, ξιφία κοκ), ανάπτυξη υποδομών και κάθετη οργάνωση υπηρεσιών αλιείας.
Σε επίπεδο Περιφέρειας:
– Τοπικές αγορές παραγωγών – Δικτύων και Κοινωνικών Συνεταιρισμών σε κάθε πόλη της Θεσσαλίας με έλεγχο των εκθετών και των προϊόντων από σχετική υπηρεσία της Περιφέρειας και των Δήμων. πώληση των τοπικών προϊόντων και στα σούπερ μάρκετ κλπ)
– Κλειστές ζωαγορές πχ: σε Τρίκαλα και Καρδίτσα για την ενίσχυση της πώλησης του ζωικού κεφαλαίου μικρών παραγωγών και μικρών οικογενειακών εκμεταλλεύσεων.
– Μεταφορά πόρων από την τουριστική προβολή στην προβολή των τοπικών προϊόντων.
Αλήθεια, τι έχει κάνει η Περιφέρεια και πόσοι πόροι έχουν μεταφερθεί για την ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα;
Σε εθνικό – ευρωπαϊκό επίπεδο:
Με την δημιουργία συμμαχιών ιδίως των χωρών του Νότου, απαιτείται ριζική αναθεώρηση της ΚΑΠ με στόχο την:
√ Σύνδεση των ενισχύσεων με την παραγωγή και την ποιότητα των προϊόντων. Αύξηση του ποσοστού των συνδεδεμένων ενισχύσεων σε προϊόντα εξαγωγικού χαρακτήρα αλλά και εντάσεως εργασίας με στόχο τη μείωση της ανεργίας.
√ Ενδυνάμωση του ρόλου της αγροτικής πολιτικής ως εργαλείο περιφερειακής ανάπτυξης με άρση των περιφερειακών ανισοτήτων.
Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) θα πρέπει να συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός θετικού ισοζυγίου της χώρας, στη μείωση της απόστασης μεταξύ παραγωγού και καταναλωτή, στην προώθηση και προβολή των ελληνικών αγροτικών προϊόντων τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Θα πρέπει να συμβάλλει στην ανάδειξη της μεσογειακής διατροφής και διαμόρφωση καταναλωτικών προτύπων που εξυπηρετούν όχι τα κέρδη των πολυεθνικών αγροδιατροφικών επιχειρήσεων, αλλά τις ουσιαστικές διατροφικές ανάγκες της κοινωνίας.
Υποστηρίζουμε ότι απαιτείται και μάλιστα άμεσα ένα τέτοιο ΣΧΕΔΙΟ κάλυψης των κοινωνικών αναγκών, περιφρούρησης των δημοσίων αγαθών, αποκατάστασης της περιβαλλοντικής βλάβης, προστασίας των φυσικών πόρων, οικοδόμησης αλληλέγγυας κοινωνίας και οικονομίας. Ώστε η αγροτική παραγωγή να γίνει πυλώνας στήριξης της ελληνικής κοινωνίας σε δύσκολους καιρούς αλλά και αναδιανομής του πλούτου, επιτέλους, προς τα χαμηλά και μεσαία στρώματα.
