Γράφει ο Δρ. Στέφανος Γ. Κούτρας
Πρόεδρος «Πανθεσσαλικής Στέγης»
Εβδομήντα επτά χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την ημέρα που το ιστορικό Μουζάκι γνώρισε μια πρωτόγνωρη στην ιστορία του καταστροφή από τις ξένες δυνάμεις κατοχής.
Η 8η Ιουνίου 1943 υπήρξε ημέρα πυρπόλησης και αποτέφρωσης του Μουζακίου και η επόμενη υπήρξε ημέρα βιασμού γυναικών και δολοφονίας αθώων από τους Ιταλούς στρατιώτες του Μουσολίνι «Έρχονται οι Ιταλοί….», ήταν η πρωινή είδηση, που αναστάτωσε τον μέχρι εκείνη στιγμή ήσυχο άμαχο πληθυσμό. Ακολουθούν σκηνές άτακτης φυγής προς το Δημοτικό δάσος και τα ιστορικά Άγραφα.
«…..Σε λίγο (την αποφράδα εκείνη ημέρα – 8 Ιουνίου 1943) λαμπαδιάζετε απ’ άκρη σε άκρη το όμορφο Μουζάκι μας! Πυκνά σύννεφα από μαύρους καπνούς ανεβαίνουν στον καταγάλανο ουρανό και όλα σκοτεινιάζουν πέρα ως πέρα! Όλα γίνονται παρανάλωμα πυρός! Στα χαλάσματα έκλαιγαν τις νύχτες οι κουκουβάγιες, μοιρολογούσαν τα νυχτοπούλια και θρηνούσαν οι νυχτερίδες…» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Αείμνηστος λογοτέχνης Χρυσόστομος Ζήσης.
Η καταστροφή και το Σοκ που για πολλά χρόνια συνόδευε τους Μουζακιώτες, επήλθε κάτω από τις εξής συνθήκες: Το Γ’ Ράιχ (Ανώτατη Γερμανική στρατιωτική Διοίκηση στην Ελλάδα από τον Απρίλη του 1941) έδωσε εντολή στην Ιταλική Μεραρχία του Ινφάντε Πινερόλο να εκκαθαρίσει το Ελληνικό αντάρτικο της Πίνδου και των Αγράφων. Έτσι από τις αρχές του Ιούνη 1943 η Ιταλική Μεραρχία ξεκίνησε από τα Τρίκαλα για το Μουζάκι και την Πύλη, κωμοπόλεις που ανταρτοκρατούνταν.
Το σχέδιο των Ιταλών ήταν να διαβούν μέσω των στενών Μουζακίου και Πύλης στους ορεινούς όγκους των Αγράφων για την εκκαθάριση των αντάρτικων αντιστασιακών ομάδων. Οι αντάρτες της Περιοχής με αρχηγούς τον Μίμη – Τάσο Μπουκουβάλα, το Γιώργο Ζαλογιάννη και το Θανάση Κουφοδήμο παρατάχθηκαν σε δυο μέτωπα για την προστασία των στενών Μουζακίου και Πόρτας. Η σύγκρουση μεταξύ Ιταλών και Ανταρτών ήταν θυελλώδης. Οι Ιταλοί βρέθηκαν μπροστά σε αντίσταση που δεν την περίμεναν. Στο πεδίο της Μάχης που απλωνόταν μεταξύ πόρτας και Μπελετσίου έπεσαν νεκροί και τραυματίες αρκετοί Ιταλοί. Ο Μέραρχος Πινερόλο προβληματίζεται και ρίχνει στη μάχη νέες στρατιωτικές δυνάμεις. Ύστερα από αλλεπάλληλες επιθέσεις, πέτυχαν στις 8 Ιουνίου 1943 να κάμψουν την αντίσταση και στα δυο μέτωπα των ανταρτών και να εισβάλουν στην Πύλη και στο Μουζάκι. Η μανία των κατακτητών το έκανε στάχτη. Δεν ήταν μόνο η πυρπόληση του Χωριού μας, αλλά και η δολοφονία 16 αθώων ανθρώπων καθώς και οι βιασμοί νεαρών γυναικών που έμειναν στις σπηλιές και στις καλύβες του δάσους. Οι 16 Μουζακιώτες και Μουζακιώτισσες που οι Ιταλοί εκτέλεσαν εν ψυχρώ στις δυο ημέρες 8 και 9 Ιουνίου 1943 ήταν οι εξής:
1. Δημήτριος Καραμήτρος, Διευθυντής του Δημοτικού Σχολείου Μουζακίου. Κάηκε ζωντανός στο σπίτι του από τους Ιταλούς στις 8 Ιουνίου 1943, την ημέρα της εισβολής των κατακτητών στο Μουζάκι. 2. Αλέξανδρος Δασκαλόπουλος 3. Χρήστος Κούρτης 4. Κωνσταντίνος Βησσαράκος 5. Αθανάσιος Στεργιούλης – Κολέτσιας 6. Δημήτριος Οικονόμου 7. Δημήτριος Μαλαματής 8. Αθανάσιος Ράγκος 9. Κωνσταντίνος Μπαλιάκος 10. Κωνσταντίνος Μιαρίτης 11. Αργύρης Τσιόγκας 12. Κωνσταντίνος Κουντούρης 13. Γιάγκος Παπαιωαννίδης 14. Ευφροσύνη Μαγκούτη 15. Ευαγγελία Μαργώνινα και Αριστέα Παΐδα ηλικίας 25 ετών. Η Αριστέα Παΐδα όπως καταγράφει στο πόνημα του ο αείμνηστος συγγραφέας Γεώργιος Κούτρας αποτελεί σύμβολο ηρωισμού και Αντίστασης. Ο δολοφόνος της αργότερα μετά τον αφοπλισμό των Ιταλών αναγνωρίσθηκε και εκτελέστηκε στη θέση «αλεπότρυπες» από απόσπασμα ανταρτών.
Η 8η Ιουνίου είναι ημέρα τιμής και μνήμης για όλους εκείνους που έπεσαν στο αγώνα για την Ελευθερία. Είναι ημέρα αποφράδα για την Νεότερη Ιστορία της Δυτικής Θεσσαλίας και την οποία οφείλουμε να την τιμούμε.
Η Δημοτική αρχή του Μουζακίου να αναλάβει την πρωτοβουλία ώστε να καθιερωθεί ως ημέρα τιμής και μνήμης η 8η Ιουνίου κατά την οποία θα υπάρχουν εκδηλώσεις με την συνεργασία όλων των φορέων του Δήμου Μουζακίου.
Προτείνω την δημιουργία της προτομής της Ηρωίδας Αριστέας Παΐδα και παραχωρώ τα πνευματικά δικαιώματα του πονήματος μου στο Δήμο Μουζακίου έτσι ώστε να διανεμηθεί στους μαθητές των σχολείων οι οποίοι θα πρέπει να είναι γνώστες της τοπικής ιστορίας
Η τιμή στους αγωνιστές και στις αγωνίστριες είναι πράξη ευθύνης η οποία μας διδάσκει και μας καθοδηγεί στον διαρκή αγώνα για ειρήνη.
