Τσίγκας Μουζάκι Καρδίτσας

Ξεχασμένες εκλογικές ιστορίες…

Ξεχασμένες εκλογικές ιστορίες

 

Οι κομματάρχες, τα γλέντια, οι ξυλοδαρμοί…

Οι εκλογές στον τόπο μας τον παλιό καιρό ήταν ένα μεγάλο γεγονός, που είχε όλα τα χαρακτηριστικά ενός πραγματικού γλεντιού. Στην διάρκεια κάθε προεκλογικής περιόδου επικρατούσε πάντοτε ατμόσφαιρα έντονου φανατισμού και μεγάλου ενθουσιασμού. Για την δημιουργία αυτής της ατμόσφαιρας επιστρατεύονταν όλα τα μέσα, θεμιτά και αθέμιτα. Ακόμα και λαϊκά όργανα, από βιολιά και κλαρίνα μέχρι πίπιζες και νταούλια. Δεν έλλειπαν οι γνωστές ροκάνες και οι… γκαζοτενεκέδες για την πρόκληση θορύβου. Ο φανατισμός και τα κομματικά πάθη έφθαναν σε τέτοιο βαθμό, ώστε κάθε προεκλογική συγκέντρωση πάντοτε μετατρέπονταν σε μια αληθινή διαδήλωση, που όμως, τις πιο πολλές φορές, κατέληγε σε σοβαρά επεισόδια, συνήθως αιματηρά.

Χρησιμοποιούνταν γροθιές, πέτρες, μαγκούρες, συχνά και όπλα. Ο ξυλοδαρμός ήτανε άγριος, μα και… απαραίτητος. Τελικά επενέβαινε δυναμικά ο στρατός, που έφιππος ορμούσε για την διάλυση των αντιμαχομένων παρατάξεων και την αποκατάσταση της τάξεως. Σ’ αυτό το εκλογικό… γλέντι έπαιρναν μέρος ακόμα και τα μικρά παιδιά, οι πιτσιρίκοι, που ήτανε ειδικά εκπαιδευμένοι από τους κομματάρχες στο να κάνουν «καζούρα» ή «πρόγκα» σε αντίπαλους υποψηφίους.

Στα χωριά, ιδιαίτερα στα παλιά κεφαλοχώρια του νομού μας, κάθε προεκλογική συγκέντρωση μετατρέπονταν σ’ ένα πραγματικό πανηγύρι, όπου όλοι οι κάτοικοι, αντίπαλοι και μη, γλεντοκοπούσαν αδιάκοπα πίνοντας στην υγεία και επιτυχία του υποψηφίου.

Εξ άλλου στην πόλη και σε κάθε σπίτι υποψηφίου που παρέμενε ανοικτό όσο καιρό διαρκούσε η προεκλογική περίοδος, ψήνονταν αρνιά πλαισιωμένα με κοκορέτσια και σπληνάντερα, ενώ στις πλακόστρωτες αυλές και στα δωμάτια του σπιτιού στρώνονταν τραπέζια με πλούσιο φαγοπότι, που το τιμούσαν δεόντως όλοι. Στα δε σπίτια των κομματαρχών μέσα σε καζάνια ή τσουκάλια έβραζαν φαγητά με κρέας προβατίνας και… πλιγούρι ή τραχανά. Έτσι κάθε ψηφοφόρος εκείνης της εποχής έδινε πρόθυμα την ψήφο του σ’ εκείνο τον υποψήφιο στο σπίτι του οποίου έφαγε το καλύτερο… κοψίδι και ήπιε τον… αγλέουρα.

Το τσιμπούσι λοιπόν στο σπίτι του υποψηφίου ήτανε ατελείωτο, συνοδευόμενο συχνά και με λαϊκά όργανα. Με ντόπιο κρασί και δυνατό τσίπουρο ποτίζονταν αδιάκοπα τα λαρύγγια των οπαδών και στην συνέχεια άναβαν οι συζητήσεις και καταστρώνονταν… επιτελικά σχέδια μαζί με τους κομματάρχες για την υποστήριξη του υποψηφίου και τον καταποντισμό των αντιπάλων του.

Οι κομματάρχες

Τον μεγαλύτερο ρόλο στις εκλογές εκείνης της εποχής παίζανε οι περιβόητοι κομματάρχες, άνθρωποι δηλαδή που είχανε μεγάλη επιρροή στους ψηφοφόρους. Τέτοιοι ήτανε κυρίως οι τότε τσιφλικάδες και μεγαλοεπιχειρηματίες, που μπορούσαν να επιβάλουν τη θέλησή τους ακόμα και με τη βία και τον εκβιασμό σ’ όσους εργάζονταν σ’ αυτούς ή εξαρτιόνταν κατά κάποιο τρόπο από αυτούς, να ψηφίσουν τον υποψήφιο που θέλανε τ’ αφεντικά τους. Υπήρχαν και οι επαγγελματίες κομματάρχες, πολύ καπάτσοι στον τρόπο προσελκύσεως ψηφοφόρων. Αυτοί ήτανε και ή μεγαλύτερη ίσως τότε πληγή του τόπου μας. Αφού δήλωναν πολιτική φιλία με τον υποψήφιο εκείνο, που θα υπόσχονταν να τους κάνει όλα τα ρουσφέτια, άρχιζαν την εκστρατεία για τον επηρεασμό συγγενών, φίλων και γνωστών τους. Έφθαναν ακόμα και στο σημείο να εξαγοράζουν και τους πιο δύσκολους και ιδιαίτερα τους συμφεροντολόγους ψηφοφόρους. Όλοι τους είχανε σαν πεδίο δράσης τα χωριά, όπου με διάφορα κόλπα, άφθονη πονηριά και άφθαστη ρητορική κατάφερναν κι’ έπαιρναν με το μέρος τους αγράμματους χωριάτες, εξασφαλίζοντας έτσι πολλούς και σίγουρους ψήφους για τον υποψήφιο βουλευτή. Όποιος υποψήφιος είχε πολλούς κομματάρχες είχε πιο σίγουρη την εκλογή του.

Εκλογικά και πολιτικά πάθη

Για το τι επικρατούσε στις πρώτες εκλογές μετά την απελευθέρωση στα Τρίκαλα, μας δίνει ο ιστοριοδίφης Δημ. Παπαζήσης σε μια σειρά ιστορικών σημειωμάτων του που δημοσιεύτηκαν στα «Τρικαλινά Νέα». Γράφει, λοιπόν, ο Δ. Παπαζήσης:

«Αι εκλογαί τότε ήσαν επιθυμηταί από τον λαόν, διότι αρκετοί θα γλεντούσαν τες παραμονές των εκλογών εις βάρος των υποψηφίων, άλλοι θα ζούσαν αρκετόν καιρόν αναμένοντες την εκπλήρωσιν των σπανιότατα εκπληρουμένων υποσχέσεων των υποψηφίων, τα καταστήματα θα είχαν κάποιαν πρόσθετον κίνησιν, οι δε καβγατζήδες θα εύρισκαν δικαιολογημένην αιτίαν διά τσακωμούς».

Και συνεχίζει: «Κατά τις βουλευτικές, άλλα και τις δημαρχιακές εκλογές άφθονες υποσχέσεις (ανεκπλήρωτες) εδίδοντο εκ μέρους των υποψηφίων προς τους ψηφοφόρους διά διορισμούς εις δημοσίας θέσεις και άφθονα χρήματα εδαπανώντο από τους υποψηφίους διά κεράσματα, φαγοπότια και δι’ εξαγοράν ψήφων. Τότε οι πολιτευόμενοι έτρωγαν τις περιουσίες των, εν αντιθέσει με ότι συμβαίνει σήμερον. Είναι γνωστή η ανεδαφική υπόσχεση υποψηφίου βουλευτού προς τους ψηφοφόρους ενός χωριού που ζητωκραύγαζαν «θα σας κάνω και γεφύρια», «δεν έχουμε ποτάμια» η απάντησις του πλήθους, «θα σας φέρω κι’ απ’ αυτά!!».

Αλλά μη νομισθεί, ότι και οι ψηφοφόροι δεν τους ανταπέδιδαν τα ίσα, δεν τους πλήρωναν με το ίδιο νόμισμα, με το μαύρισμά των, ψηφίζοντες τον αντίπαλο των, παρ’ όλο το φαγοπότι και το χαρτζιλίκι. Και κατά τις πρώτες δεκαετίες του αιώνα μας συνεχίζονταν η κατάσταση αυτή της εξαγοράς ψήφων, παρ’ ενίων χαμηλής στάθμης πολιτικών εις ακριβότερη κάπως τιμήν, με τας ιδίας όμως επιπτώσεις επί της εκδηλώσεως της θελήσεως του λαού. Την άπαράδεκτον ταύτην κατάστασιν της συναλλαγής και της χρήσεως του εκλογικού δικαιώματος σχολιάζουσα η τοπική εφημερίς «Τα Τρίκκαλα» έγραφε, από διαπίστωσιν που έκανε… προεκλογικώς: «Τινές των ψηφοφόρων επώλουν τα εκλογικά των δικαιώματα αντί 40 δεκαρών, άλλοι δε ερωτηθέντες ποιον θα ψηφίσουν απήντησαν «όπου έχει παγούρι» και ούτω εκδηλώνετο η γνησία θέληση του Λαού!!».

Σε άλλο σημείο ο Δ. Παπαζήσης αναφέρεται στα πολιτικά πάθη εκείνης της εποχής και γράφει:

«Τα πολιτικά πάθη ήσαν και τότε εξημμένα και βλέπουμε τις εφημερίδες της εποχής να διαμαρτύρονται συνεχώς κατά Βουλευτών και Δημάρχων (μη φίλων των εννοείται), αλλά ελαχίστη απήχηση είχαν οι διαμαρτυρίες των. Τόσον οι βουλευταί όσον και οι Δήμαρχοι εθεώρουν το Κράτος και τον Δήμον τσιφλίκι των. Οι βουλευταί διόριζαν και απέλυαν τους δημοσίους υπαλλήλους ή τους μετέθεταν από του ενός άκρου εις το άλλο της Ελλάδος. Οι Δήμαρχοι δε κομματικά ασκούσαν την εξουσία, δι’ αυτό και διαμαρτυρίες διαρκώς ακούοντο. Η εφημερίς «Εργάται» των Τρικάλων γράφουν «ο γυναικάδελφος του Δημάρχου δεν επιτρέπει εις τον καφεπώλη Αθαν. Παπανικολάου να επισκευάσει το εν τω κεντρικωτάτω μέρει της πόλεως καφενείο του, διότι δεν είναι πολιτικός του φίλος». Εις άλλο φύλλο των οι «Εργάται» και πάλιν καταφέρονται κατά του Δημάρχου, «διότι έπαυσε των καθηκόντων των τους εκκλησιαστικούς συμβούλους του Ι.Ν. Αγίου Αθανασίου (Αγίας Μονής) Κ. Κεραμόπουλον και Κ. Σαπουνά, διότι δεν τον υπεστήριξαν κατά τας δημοτικάς εκλογάς».

»Όλα διά το κόμμα και όχι διά την Ελλάδα. Τόσον είχε διαποτίσει άρχοντας και αρχομένους το κομματικό συμφέρον και πάθος, ώστε έχουμε και κληρικό μηνυθέντα δι’ ανάμιξη εις αυτά, όπως και πάλιν οι «Εργάται» αναφέρουν: «Ενώπιον του Πλημμελειοδικείου εδικάζετο ο ιερεύς Βετερνίκου ως επεμβάς κατά τας εκλογάς (κομματικά Χατζηπέτρου — Χατζηγάκη)».

»Τα πολιτικά πάθη της εποχής εκείνης επεκτείνονταν και μεταξύ των πολιτών. Ούτω και πάλιν η ίδια εφημερίς γράφει: «η επί δίμηνον διακοπή της εκδόσεως μας οφείλεται εις το ότι ο μισθωτής του μόνου υπάρχοντος εν τη πόλει τυπογραφείου ηρνήθη την εκτύπωσιν της εφημερίδος μας, διότι δεν συνηγορήσαμεν υπέρ προσώπων αναξίων».

Για την αντιγραφή: Σ.Α. ΜΠΑΚΟΒΑΣΙΛΗΣ

πηγή: trikalacity.gr

Ξεχασμένες εκλογικές ιστορίες – (Μέρος Α’)

Ξεχασμένες εκλογικές ιστορίες – (Μέρος Β’)




Total
0
Shares
Previous Article

Άμεσες και δίκαιες αποζημιώσεις για τις καταστροφές από τη χαλαζόπτωση στο Δ. Μουζακίου ζητά ο Δημαρχεύων κ. Φροξυλιάς

Next Article
papageorgiou omilia

Κεντρική προεκλογική εκδήλωση του υποψήφιου Βουλευτή ΝΔ Ν. Καρδίτσας Σταύρου Παπαγεωργίου