«Περιβάλλον, ΑΠΕ, ανάπτυξη και οι περιβαλλοντοκτόνοι νόμοι Μητσοτάκη»
Άρθρο του Γιώργου Δ. Καραβίδα* για την ημέρα Περιβάλλοντος
Μέρα αφιερωμένη στο περιβάλλον η 5η Ιουνίου και ο νους δε μπορεί να μένει μακριά από τα προβλήματα που σχετίζονται με το ενεργειακό ζήτημα. Οι προσπάθειες επιστημόνων και κεντρικών πολιτικών να δώσουν «πράσινες» λύσεις συχνά επιφέρουν στην πράξη ανατροπές και παρεμβάσεις στη φύση με συνέπειες μεγαλύτερες και σοβαρότερες από τα προβλήματα που προσπαθούν να αντιμετωπίσουν. Και ως τέτοιες αναδεικνύονται και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), με τη μορφή και τον τρόπο που έχουν προωθηθεί και προωθούνται και στον νομό μας.
Εκατοντάδες ανεμογεννήτριες, άνω των 150 μέτρων ύψους, έχουν αδειοδοτηθεί στις βουνοκορφές των ιστορικών Αγράφων, της Καράβας και της Αργιθέας, με σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις για το περιβάλλον και την κοινωνία μας: Αλλοίωση και ισοπέδωμα βουνοκορφών, διανοίξεις νέων δρόμων τεραστίων διαστάσεων με συνέπεια την απώλεια εδαφών, υποβάθμιση των τοπικών οικονομικών δραστηριοτήτων, αλλά και της βιοποικιλότητας.
Πλήθος μικρών υδροηλεκτρικών έργων προωθούνται σχεδόν σε κάθε ορεινό ρέμα ή ποτάμι του νομού μας, με εκτροπές των νερών, που ανήκουν σε όλους μας, με τεράστιες, σε σχέση με την παραγόμενη απ’ αυτά ενέργεια, περιβαλλοντικές επιπτώσεις, χωρίς μέριμνα διασφάλισης της ελάχιστης οικολογικής παροχής, χωρίς έλεγχο συμμόρφωσης με τα επιστημονικά καθορισμένα οικολογικά πρότυπα (standards). Με «άδειες χρήσης νερού» υπέρ ιδιωτών «επενδυτών», που διαλαλούν στις πλατείες και στα καφενεία των χωριών μας, ως να είμαστε ιθαγενείς, πως «όποιος θέλει νερό για τον κήπο του, τώρα πρέπει να έρθει σε μένα»!
Πλήθος, ακόμα, φωτοβολταϊκών σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις ή σε ενεργούς βοσκότοπους, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για την τοπική παραγωγή και οικονομία. Δηλαδή, μία αγροτική ανάπτυξη που μόνο αγροτική δεν είναι. Αλλά ούτε και ανάπτυξη μπορείς να την πεις, καθώς δεν βασίζεται σε ένα ολοκληρωμένο σχεδιασμό ανάπτυξης της υπαίθρου, με σεβασμό στο περιβάλλον και στον άνθρωπο, παρά μόνο στη «λογική» της «αρπαχτής».
Ασφαλώς και η μετάβαση στην πράσινη οικονομία περιλαμβάνει την ανάπτυξη των ΑΠΕ. Όμως, αυτή η μετάβαση θα πρέπει να γίνεται με σεβασμό στον ντόπιο κάτοικο, στην ιστορία του τόπου του, στο φυσικό περιβάλλον. Και καθώς αυτό δεν γίνεται, όλοι παρακολουθούμε την κοινωνία να αντιδρά απ’ άκρη σε άκρη. Αντιδράσεις που σχετίζονται με την υλοποίηση φαραωνικών αιολικών πάρκων στις κορυφές των βουνών και την εξαιτίας αυτού αλλοίωση του λαϊκού και φυσικού τοπίου, τη δέσμευση πολύτιμης καλλιεργήσιμης και βοσκήσιμης γης χάριν των φωτοβολταϊκών ή τη δέσμευση του απαραίτητου για κάθε παραγωγική διαδικασία υδάτινου δυναμικού εξαιτίας των μικρών υδροηλεκτρικών, χωρίς συνεκτίμηση των πραγματικών προοπτικών ανάπτυξης του κάθε τόπου. Ανάπτυξη που για τον Έλληνα ανέκαθεν ήταν συνδεδεμένη με την κάθε μορφής ενεργοποίηση (γεωργία, κτηνοτροφία, κ.λπ.) και όχι την αδράνεια της γης.
Έντονες, λοιπόν, οι αντιδράσεις της κοινωνίας στα ανωτέρω επιχειρούμενα σχέδια, έντονοι και οι δικοί μας αντίστοιχοι προβληματισμοί. Και, όπως ήδη και στο παρελθόν έχουμε πράξει, αποτελεί υποχρέωσή μας να σταθούμε στο πλευρό των τοπικών φορέων αλλά και των λοιπών συμπολιτών μας. Κανείς δεν αμφισβητεί την αναγκαιότητα των ΑΠΕ! Το ίδιο αναγκαία, όμως, θεωρούμε και την επιλογή λύσεων, που μπορούν πραγματικά να καλύψουν αξιόπιστα και χωρίς εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα τις ενεργειακές μας ανάγκες, δεν καταστρέφουν το περιβάλλον -και μάλιστα στο όνομα της προστασίας του, δεν επιβαρύνουν την τσέπη του καταναλωτή και δε δεσμεύουν τον πολύτιμο -για την πραγματική ανάπτυξη ενός τόπου- φυσικό και υδάτινο πλούτο του. Λύσεων που να δίνουν απαντήσεις στο ζήτημα της αποθήκευσης του -κατά κοινή ομολογία- μεταβλητού και στοχαστικού χαρακτήρα, παραγόμενου από τις σημερινές μορφές ΑΠΕ, ενεργειακού δυναμικού ή που σχετίζονται με τη χωροθέτησή τους (όσο, βέβαια, αυτό είναι ακόμα εφικτό), τη διασφάλιση των χρήσεων γης και της λαϊκής ιστορίας, το σεβασμό των στοιχείων της βιοποικιλότητας και της οικολογικής συνέχειας των τόπων, τη λαϊκή συναίνεση και την τήρηση της εθνικής αλλά και ευρωπαϊκής νομοθεσίας, που διαρκώς παραβιάζονται.
Δεν είμαστε αντίθετοι στις αξιόπιστες και πραγματικά ωφέλιμες -για τον τόπο και τη χώρα μας- ΑΠΕ. Είμαστε αντίθετοι στη φιλελεύθερη αντίληψη της πράσινης μετάβασης και σε συγκεκριμένα σχέδια και νόμους για τις ΑΠΕ, που θυσιάζουν το περιβάλλον και τη λαϊκή και φυσική μας ιστορία, χάριν της εξυπηρέτησης επιχειρηματικών συμφερόντων, όπως πράττουν η Νέα Δημοκρατία και οι περιβαλλοντοκτόνοι νόμοι της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
*Ο Γιώργος Δ. Καραβίδας είναι υπεύθυνος του τομέα Περιβάλλοντος της Ν.Ε. Καρδίτσας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, νομικός, Υποστράτηγος ε.α. (ΝΟΜ).
