Το Κέντρο Ιστορικής και Λαογραφικής Έρευνας «Ο ΑΠΟΛΛΩΝ» Καρδίτσας, το Τμήμα Μουσικών Σπουδών – Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, η Περιφέρεια Θεσσαλίας – Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας και ο Δήμος Καρδίτσας σε συνεργασία με την Ένωση Πολιτιστικών Συλλόγων Ν. Καρδίτσας διοργανώνουν μουσικολογικό συνέδριο με τίτλο «Αστικές λαϊκές μουσικές».
Οι εργασίες του συνεδρίου θα διεξαχθούν στην πόλη της Καρδίτσας το τριήμερο 18-20 Οκτωβρίου 2019.
Οι αστικές λαϊκές μουσικές, τόσο ως καλλιτεχνικός όσο και ως πολιτισμικός «τόπος», άργησαν να απασχολήσουν την έρευνα, που μονοπωλήθηκε για μεγάλο διάστημα από τις αντίστοιχες της υπαίθρου. Το δημοτικό τραγούδι εννοήθηκε ως μία από τις ισχυρότερες συνιστώσες της νεοελληνικής ήδη από τον 19ο αιώνα. Αντιθέτως, το αστικό λαϊκό συκοφαντήθηκε ως προϊόν επιμειξίας και περιθωρίου, που γρήγορα ταυτίστηκε με την ευτελή κερδοσκοπία. Με βαθιές ρίζες στις αστικές κουλτούρες του 19ου αιώνα, το είδος αυτό κυριάρχησε στον 20ο και διεκδίκησε το προσκήνιο της ελληνικής δισκογραφίας. Πολυσχιδή και ποικιλόμορφα, τα ελαφρά, τα σμυρναίϊκα, τα ρεμπέτικα, τα αρχοντορεμπέτικα, τα λαϊκά και τα σκυλάδικα, είναι οι μουσικές εκφράσεις πάνω στις οποίες καθρεπτίστηκαν οι κοινωνικές εξελίξεις και οι μετασχηματισμοί του αστικού χώρου. Μεταπολεμικά, κάποιες ομάδες διανοουμένων τους αναγνωρίζουν μια κάποια αυθεντικότητα, εγγεγραμμένη πάντα στο εθνικό αφήγημα. Η μουσική δημιουργία τα αξιοποιεί επιλεκτικώς, κυρίως μετά το 1960, ενώ η μεταπολίτευση τους δίνει νέα ώθηση, μέσω τάσεων αναβίωσης. Τα τελευταία 20 χρόνια αίρεται σιγά-σιγά ο αποκλεισμός τους από τα ακαδημαϊκά αμφιθέατρα.
Το συνέδριο, δίνοντας βήμα σε μια πλειάδα παλιών και νέων ερευνητών που μελετούν από διαφορετικές αφετηρίες και με διαφορετικές προσεγγίσεις τις αστικές λαϊκές μουσικές, είναι ένα checkpoint της έρευνας γύρω από το ευρύ, αλλά εν πολλοίς άγνωστο ακόμα αυτό πεδίο.
Ενδεικτικές θεματικές του 7ου Πανελλήνιου Συνεδρίου, χωρίς να αποκλείονται προτάσεις εισηγήσεων σε κάποιο άλλο πεδίο, θα είναι:
- Οι κόσμοι του αστικού λαϊκού τραγουδιού στον χώρο και στον χρόνο
(Αστικά κέντρα αναφοράς και μουσική ζωή, μορφές μουσικής έκφρασης, δημιουργοί, οργανολόγιο, θεματικές στιχουργίας, χώροι επιτέλεσης)
- Περιοδολόγηση του αστικού λαϊκού. Τα είδη, οι μετασχηματισμοί και οι αναβιώσεις
- Μουσική ανάλυση (τροπικότητα, αυτοσχεδιασμός, αρμονική και ρυθμολογική συγκρότηση)
- Το αστικό λαϊκό τραγούδι και η δισκογραφία (Εταιρείες, πρωταγωνιστές, λογοκρισία)
- Το αστικό λαϊκό τραγούδι στο δημόσιο λόγο
- Το αστικό λαϊκό τραγούδι και το «έντεχνο λαϊκό». Οι διάλογοι μεταξύ λόγιου και λαϊκού
- Το αστικό λαϊκό τραγούδι στη Θεσσαλία
Δεκτές μπορούν να γίνουν προτάσεις είτε για ατομικές, εικοσάλεπτες εισηγήσεις, είτε για τη διοργάνωση στρογγυλής τράπεζας που να αφορά ένα συγκεκριμένο θέμα. Το συνέδριο θα διεξαχθεί στα ελληνικά και απευθύνεται σε:
- Μέλη Δ.Ε.Π. ελληνικών και ξένων ακαδημαϊκών ιδρυμάτων
- Διδάκτορες
- Υποψήφιους διδάκτορες
- Μεταπτυχιακούς φοιτητές
- Ειδικούς ερευνητές – μελετητές
Το Πανελλήνιο Συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στην Καρδίτσα στις 18, 19 και 20 Οκτωβρίου 2019.
Σας προσκαλούμε να πάρετε μέρος στο 7ο Πανελλήνιο Συνέδριο με μία 20/λεπτη ανακοίνωση και σας παρακαλούμε να στείλετε συμπληρωμένα τα έγγραφα που επισυνάπτουμε μέχρι τις 30 Ιουνίου 2019 καθώς επίσης και ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα στη διεύθυνση:
Κέντρο Ιστορικής και Λαογραφικής Έρευνας «Ο ΑΠΟΛΛΩΝ» Καρδίτσας
Βασιλικής Μετάξη 7, τ.κ. 43100, Καρδίτσα, τηλ. 2441072337, κιν. 6938749249,
ηλεκτρονική διεύθυνση: koziou51@gmail.com
