Τσίγκας Μουζάκι Καρδίτσας

Ιστορική έδρα του Δήμου Αργιθέας ανακηρύχθηκε το Πετρίλο

Στην ιστορία του Πετρίλου δεσπόζουν δύο περίοδοι. Η μία σημαδεύεται απ’ την ηρωική δράση των καπεταναίων και των κλεφταρματολών του αρματολικού των Αγράφων κατά την Τουρκοκρατία. Το Πετρίλο στην Εθνεγερσία κατά των Τούρκων, υπήρξε η έδρα του σημαντικότερου υπαρματολικιού των Αγράφων. Είναι ακόμα ζωντανός ο απόηχος της κλεφτουριάς μέσα απ’ τα κλέφτικα τραγούδια αλλά κι απ’ τις διηγήσεις των ηλικιωμένων του χωριού.

Η άλλη περίοδος είναι αυτή του έπους της Εθνικής Αντίστασης κατά των Ιταλών και Γερμανών (1940 – 1944). Την περίοδο αυτή το Πετρίλο υπήρξε έδρα της Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης της γνωστής μας και ως ΠΕΕΑ ή Κυβέρνηση της Ελεύθερης Ελλάδας.

Στην αρχαιότητα μαζί με τους άλλους οικισμούς της Ποταμιάς Πετρίλου αποτελούσε σημαντικό κομμάτι της Αρχαίας Αθαμανίας που εκτεινόταν απ’ τα ριζά του Νομού Καρδίτσας (χωριό Μητρόπολη) μέχρι και τα Τζουμέρκα. Οι Αθαμάνες ανέπτυξαν αξιόλογο πολιτισμό στα πλαίσια του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Το αποδεικνύουν τα αρχαιολογικά ευρήματα που βρέθηκαν στους αρχαίους οικισμούς της περιοχής. Ένας απ’ αυτούς βρισκόταν στη θέση Τυρολόγος του Πετρίλου. Τα ευρήματα αυτά βρίσκονται στο αρχαιολογικό Μουσείου Βόλου καθώς και σε άλλα Μουσεία.

Στη βυζαντινή εποχή το χωριό Πετρίλο γνώρισε οικονομική άνθιση αναπτύσσοντας μεγάλη κτηνοτροφία και οικοτεχνία. Ανέπτυξε εμπορικές σχέσεις με χώρες της Βαλκανικής και της Ανατολικής Ευρώπης (όπως την Σερβία, την Βουλβαρία, την Μολδαβία, την Ρουμανία, την Ρωσία κ.α.).

Οι κάτοικοι του Πετρίλου και της ευρύτερης περιοχής των Αγράφων έχαιραν ιδιαίτερης αυτονομίας και ανεξαρτήτως κατά τη Βυζαντινή εποχή απ’ τον 8ο κιόλας αιώνα. Ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Κων/νος ο Κοπρώνυμος αναγκάστηκε να τους αναγνωρίσει την αυτονομία τους όταν το απόσπασμα που έστειλε για να κατεβάσει τις εικόνες απ’ τις εκκλησίες και τα μοναστήρια των Αγράφων συνάντησε σθεναρή αντίσταση απ’ τους Αγραφιώτες και σφαγιάστηκε ολόκληρο.Το 1422 ο Τουραχάν επικεφαλής Οθωμανικών Στρατευμάτων επί Μουράτ Β΄ κατέλαβε την πεδινή Θεσσαλία. Θέλησε στη συνέχεια να καταλάβει και τα Άγραφα αλλά δεν το κατόρθωσε. Έφτασε μέχρι το Νεοχώρι της Νεβρόπολης όπου συνάντησε μεγάλη αντίσταση. Τότε κατάλαβε γιατί οι Βυζαντινοί είχαν παραχωρήσει αυτονομία στους Αγραφιώτες. Η ματαίωση της κατάληψης των Αγράφων που οφείλονταν στην αντίσταση των Αγραφιωτών υπήρξε η αιτία για τη δημιουργία του πρώτου αρματολικιού στον ελληνικό χώρο. Είχε έδρα το Νεοχώρι και χωρίζονταν σε πέντε υπαρματολίκια.

Το Πετρίλο αποτέλεσε την έδρα του κεντρικού υπαρματολικιού με την επωνυμία «Ορτά Κόλι Πετρίλου» που αναγνωρίζονταν κι απ’ τους Τούρκους. Η 10η Μαΐου 1525 είναι μία ιστορική ημερομηνία για τα Άγραφα και Πετρίλο. Οι Τούρκοι καλούν τους εκπροσώπους των Αγραφιωτών στο κεφαλοχώρι Ταμάσιο, στα ριζά της Καρδίτσας και υπογράφουν με αυτούς την ιστορική Συνθήκη του Ταμασίου. Με την Συνθήκη αυτή αναγνωρίζουν την αυτονομία των Αγραφιωτών και παραχωρούν προνόμια που είχαν από παλιά γιατί δεν μπόρεσαν να τα περιορίσουν ή να τα άρουν.

petrilo_1

Οι κυριότεροι όροι της Συνθήκης ήταν:

1. Επιτρεπόταν στους κατοίκους η οπλοφορία

2. Απαγορευόταν να κατοικούν Τούρκοι στα χωριά των Αγράφων εκτός από το Φανάρι.

3. Επιτρεπόταν η επικοινωνία πεδινών και ορεινών τόπων που ήταν απαραίτητη για τους ορεινούς πληθυσμούς και ειδικά για τους κτηνοτρόφους των Αγράφων.

Στα Άγραφα και στο αρματολίκι των Αγράφων εκτός απ’ τους πρώτους καπεταναίους τους φημισμένους Μπουκουβαλαίους (Κώστας, Γιάννης, Δήμος κλπ) έδρασαν και πολλές άλλες ηρωικές φυσιογνωμίες του Επαναστατικού Αγώνα όπως ο Γιώργος Χανιώτης ή Χαϊντούτης, ο Αντώνης Κατσαντώνης, ο Γιωργάκης Τσιόγκας, ο Γιώργος Καραϊσκάκης, ο Βασίλης Δίπλας, και καθώς επίσης οι ντόπιοι καπεταναίοι όπως ο Πετριλιώτης Δημήτρης Αγραφιώτης, ο Γεώργιος Καραούλης, Αθ. Αλεξανδρής, Θωμάς Ποζιόπουλος κ.α.

Αξίζει εδώ να αναφερθούμε σε δύο τοπωνύμια του Πετρίλου που είναι αδιάψευστοι μάρτυρες της ιστορίας του χωριού. Στα ανατολικά του Πετρίλου υπάρχει το τοπωνύμιο «Λημέρι του Τσόγκα», όπου είχε το λημέρι του το πρωτοπαλίκαρο και συγγενής του Αντώνη Κατσαντώνη, ο Γεωργάκης Τσόγκας. Το άλλο είναι στα Δυτικά του χωριού και είναι το «Κοτρώνι του Καραϊσκάκη» στην περιοχή Καρούτες του Ρώσση. Εκεί οχυρώνονταν ο περίφημος αρματολάρχης των Αγράφων Γεώργιος Καραϊσκάκης για να εμποδίσει τις εφοδιοπομπές των Τούρκων που έρχονταν απ’ τη Θεσσαλία με κατεύθυνση την Άρτα και τα Γιάννενα μέσω του μονοπατιού που περνούσε απ΄τον Τυρολόγο του Πετρίλου.

Το 1823 ο Γεώργιος Καραϊσκάκης και τα παλικάρια του διέλυσαν μεγάλη εφοδιοπομπή των Τούρκων που κατευθυνόταν προς την Ήπειρο. Σε αντεκδίκηση ο Σκόνδρα Πασάς απ’ τη Λάρισα έστειλε μεγάλη δύναμη Τουρκαλβανών (περίπου 6000 άνδρες) τον Ιούλιο του ίδιου έτους. Ο Καραϊσκάκης με 4.560 άνδρες αναπτύχθηκε στην Οξυά Πετρίλου και παρ’ όλη την αρρώστια του καθυστέρησε τα στρατεύματα του Σκόνδρα Πασά και έδωσε έτσι την ευκαιρία στους άμαχους κατοίκους να κρυφτούν ή να φύγουν προς ασφαλείς περιοχές. Οι Τουρκαλαβανοί στο διάβα τους έκαψαν σπίτια και εκκλησίες του Πετρίλου και άλλων χωριών.Ο Άγγλος περιηγητής Ουίλιαμ Ληκ που περιηγήθηκε την χώρα από το 1805 έως το 1810 δίνει πολλές πληροφορίες για την περιοχή των Αγράφων. Για το Πετρίλο γράφει ότι είχε πληθυσμό 8000 περίπου και ότι ο τόπος ανέπτυξε πλούσια κτηνοτροφία και οικοτεχνία. Τα προϊόντα τους οι ορεινές περιοχές πουλούσαν στον κάμπο και σε άλλες περιοχές. Γράφει επίσης ότι μετά την έδρα του αρματολικιού των Αγράφων (το Νεοχώρι) έρχεται σε σπουδαιότητα το Πετρίλο.

Την ίδια περίοδο επισκέφτηκε την περιοχή και ο Γάλλος Διπλωμάτης και περιηγητής Πουκεβίλ. Γράφει ότι το Πετρίλο είναι πόλη μοιρασμένη σε επτά συνοικίες και αριθμεί 1.000 οικογένειες.

Σφοδρότατες νικηφόρες μάχες διεξήχθησαν το 1767 (ή κατ’ άλλους 1759) στην Οξύα στη Ράχη στο Πετρίλο. Ο Γιάννης Μπουκουβάλας με τον υπαρχηγό του Γιώργο Χανιώτη ή Χαϊντούτη και τους αρματολούς των Αγράφων αντιμετώπισαν νικηφόρα υπέρτερη δύναμη Τουρκαλβανών ληστών οι οποίοι επέδραμαν και λεηλατούσαν τα πεδινά της Θεσσαλίας. Οι Τουρκαλβανοί ληστές άρπαξαν μερικές δεκάδες χιλιάδες αιγοπρόβατα, χιλιάδες χοντρά ζώα, αμέτρητα άλογα και μουλάρια φορτωμένα με ασημικά πολύτιμα σκεύη και οικοσκευές. Επίσης συνέλαβαν εκατοντάδες ομήρους τους οποίους κρατούσαν ώσπου οι οικείοι τους καταβάλουν τα λύτρα για την απελευθέρωσή τους. Μετά την σφοδρότατη νικηφόρα μάχη στο Πετρίλο τους έτρεψαν σε άτακτη φυγή προς τα Πέντε Αδέλφια κοντά στο Αχελώο όπου και διαλύθηκαν. Αναγκάστηκαν δε να παρατήσουν όλα τα λάφυρά τους και τους ομήρους. Στη μάχη της Οξυάς Πετρίλου αναφέρεται και το ιστορικό δημοτικό τραγούδι της περιοχής που τραγουδιέται μέχρι σήμερα:

«Να’ μουν μια πετροπέρδικα στα πλάγια του Πετρίλου,
στα πλάγια και στα πετρωτά και στις κοντοραχούλες
να σκώνομαν τ’ αποταχύ δυο ώρεςνα ξημερώσει
ν’ ακούρμενα τον πόλεμο μες΄στην Οξυά στη Ράχη
ν’ αγνάντευα πως πολεμούν οι κλέφτες με τους Τούρκους
οι κλέφτες, οι αρματολοί και ο Γιάννης Μπουκουβάλας»

Οι Αγραφιώτες ξεσηκώθηκαν για άλλη μια φορά το 1866. Αυτή τη φορά η Προσωρινή Διοίκηση Θεσσαλίας – Ηπείρου συνήλθε στις 2 Δεκεμβρίου του 1866 στο Πετρίλου όπου και υπέγραψαν Επαναστατική Προκήρυξη η οποία στάλθηκε στο Μεσολόγγι. Μεταξύ των άλλων η προκήρυξη έγραφε: «…..Μη δυνάμενοι πλέον να ανεχθώμεν την τυρρανίαν του Σουλτάνου ελάβομεν τα όπλα όπως ανακτήσωμεν την ελευθερίαν ……Εν Πετρίλω 2 Δεκεμβρίου 1866»
Ακολουθούν τα ονόματα των μελών της Επαναστατικής Διοικούσας Επιτροπής «Αθανάσιος Αλεξανδρής, Γεώργιος Καναβού Οικονόμου, Γεώργιος Παπαγιάννης, Θεμιστοκλής Γ. Κουτσόπουλος κ.ά.».

Στις 20 Ιανουαρίου 1878 το Πετρίλο απελευθερώνεται απ’ τον Τουρκικό Ζυγό. Ακολουθεί το 1881 η απελευθέρωση ολόκληρης της Θεσσαλίας και η προσάρτησή της στο Ελληνικό Κράτος.

Μία απ’ τις κορυφαίες περιόδους της ιστορίας του Πετρίλου ήταν η περίοδος της Εθνικής Αντίστασης κατά την οποία υπήρξε έδρα της Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης της γνωστής μας ΠΕΕΑ ή Κυβέρνησης του βουνού ή Κυβέρνησης της Ελεύθερης Ελλάδας. Απ’ την άνοιξη ως το φθινόπορο του 1944 το Πετρίλο ήταν η καρδιά της Εθνικής Αντίστασης, ήταν η καρδιά της Ελεύθερης Ελλάδας.

Σκοπός της ΠΕΕΑ που ιδρύθηκε στην Βίνιανη της Ευρυτανίας στις 10 Μαρτίου του 1944 ήταν να οργανώσει και να συντονίσει την Διοίκηση της Ελεύθερης Ελλάδας. Με την ίδρυσή της ορίστηκε Προσωρινή Διοίκηση από πέντε μέλη και πρόεδρο τον στρατηγό Ευριπίδη Μπακιρτζή.

petrilo_4

Την Προσωρινή Επιτροπή αποτελούσαν οι:

  • Ευριπίδης Μπακιρτζής, Πρόεδρος και Γραμματέας Εξωτερικών
  • Μανώλης Μάντακας, Γραμματέας Στρατιωτικών και Συγκοινωνιών
  • Γιώργης Σιάντος, Γραμματέας Εσωτερικών και Επισιτισμού
  • Ηλίας Τσιριμώκος, Γραμματέας Δικαιοσύνης, Οικονομικών, Παιδείας,Θρησκευμάτων, Κοινωνικής Πρόνοιας
  • Κωστής Γαβριηλίδης, Γραμματέας Εθνικής Οικονομίας και Γεωργίας.

Το σχήμα αυτό αντικαταστάθηκε σε ένα μήνα απ’ την οριστική Κυβέρνηση του βουνού στην οποία ο πρόεδρος ανέλαβε ο διαπρεπής καθηγητής Συνταγματολόγος Αλέξανδρος Σβώλος. Η εκλογή έγινε στο χωριό Κορυσχάδες της Ευρυτανίας από εκλεγμένους αντιπροσώπους του λαού απ’ όλη την Ελλάδα στις 10 Απριλίου 1944. Στη σύνθεσή της εκτός του Αλέξανδρου Σβώλου προστέθηκαν άλλοι τέσσερις γραμματείς (υπουργοί). Έτσι η σύνθεσή της διαμορφώθηκε ως εξής:

  • Αλέξανδρος Σβώλος, Πρόεδρος
  • Ευριπίδης Μπακιντζής, Αντιπρόεδρος και Γραμματέας Επισιτισμού
  • Ηλίας Τσιριμώκος Γραμματέας Δικαιοσύνης
  • Γιώργος Σιάντος, Γραμματέας Εσωτερικών
  • Μανώλης Μάντακας, Γραμματέας Στρατιωτικών
  • Νικόλαος Ασκούτσης, Γραμματέας Συγκοινωνίας
  • Άγγελος Αγγελόπουλος, Γραμματέας Οικονομικών
  • Πέτρος Κόκκαλης, Γραμματέας Κοινωνικής Πρόνοιας
  • Κώστας Γαβριηλίδης, Γραμματέας Γεωργίας
  • Σταμάτης Χατζήμπεης, Γραμματέας Εθνικής Οικονομίας

Η ΠΕΕΑ λίγο μετά την εκλογή της, στα τέλη Μαΐου του 1944 έκρινε ότι έπρεπε να μετακινηθεί σε ασφαλέστερη περιοχή γιατί υπήρχαν πληροφορίες για επικείμενη επίθεση των Γερμανών στα χωριά της Ευρυτανίας. Έτσι αποφασίστηκε η μετακίνηση της Κυβέρνησης και όλων των υπηρεσιών τους (πολιτικών και στρατιωτικών) απ’ την Βίνιανη στο Πετρίλο της Αργιθέας των Αγράφων. Το χωριό Πετρίλο που περιβάλλεται από δύσβατα ψηλά βουνά (Γκαβέλο, Καράβα, Ντελιδήμ) έκριναν ότι αποτελεί φυσικό οχηρό και θα μπορούσαν εκεί να αναπτύξουν ασφαλέστερα την αντιστασιακή τους δράση και να οργανώσουν την Διοίκηση της Ελεύθερης Ελλάδας. Η μεταφορά έγινε λοιπόν στα τέλη Μαΐου του 1944 μέσω Τροβάτου με 200 περίπου μουλάρια και άλογα. Τα μέλη της Κυβέρνησης και οι υπηρεσίες υποστήριξης έτυχαν φιλόξενης υποδοχής απ’ τους Πετριλιώτες. Οι κάτοικοι των έξι συνοικισμών του Πετρίλου (Καμπουρέϊκα, Μάγειρος, Κρανιά, Χαλκιόπουλο, Βασιλάδες, Ρώσση) πρόθυμα παραχώρησαν όσα σπίτια χρειάστηκε η Κυβέρνηση και οι υπηρεσίες της για τη διαμονή τους.

Το σχολείο στο Μάγειρο Πετρίλο αποτέλεσε το αρχηγείο της Κυβέρνησης γινόταν επίσης και στα σχολεία του Ρώσση και των Βασιλάδων. Στις συνοικίες αυτές του Πετρίλου διέμειναν πολλά μέλη της ΠΕΕΑ αλλά και πολλά στελέχη των υπηρεσιών της.

Η ΠΕΕΑ καθ’ όλο το διάστημα που είχε έδρα τα Πετρίλια ανέπτυξε πολύπλευρη δράση για την απελευθέρωση της Ελλάδας απ’ τους Γερμανούς. Η αποχώρησή της απ’ το χωριό αυτό σχεδόν ταυτίζεται με την απελευθέρωση της Ελλάδας.

Κατά τη διάρκεια της παραμονής της στο Πετρίλο και για τις ανάγκες των Επικοινωνιών εγκατέστησε δίκτυο ασυρμάτων οι οποίοι δούλευαν με ρεύμα από γεννήτριες (ίχνη τους υπάρχουν ακόμα) που τοποθέτησαν σε όλες τις συνοικίες του χωριού. Η Κυβέρνηση του βουνού συνεργάστηκε στενά με τα μέλη της Συμμαχικής αποστολής. Η

Συμμαχική αποστολή οργάνωσε ρίψεις εφοδίων που γινόταν στο βουνό Καράβα, στις πλαγιές που βλέπουν προς τα Πετρίλια. Οι ρίψεις γινόταν κατά τη διάρκεια της νύχτας από τα συμμαχικά αεροπλάνα και περιελάμβαναν οπλισμό, τρόφιμα και ότι άλλο χρειαζόταν για την αντίσταση.
Η ΠΕΕΑ υπήρξε κύριος μοχλός συντονισμού της αντιστασιακής δράσης των Ελλήνων. Τα αποτελέσματα του συντονισμού αυτού και τις συνεργασίας με άλλους φορείς αντίστασης αλλά και με τους Συμμάχους δεν άργησαν να φανούν. Έτσι απελευθερώθηκε η Αθήνα στις αρχές του Οκτώβρη του 1944 και αμέσως μετά είχαμε την ολική απελευθέρωση της Ελλάδας. Με τα πρώτα μηνύματα της απελευθέρωσης στις αρχές του Οκτώβρη του 1944 η ΠΕΕΑ μετακινήθηκε απ’ το Πετρίλο προς Φουρνά όπου και διαλύθηκε.

Η Κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου που σχηματίστηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 1944, περιέλαβε και τέσσερα μέλη της Κυβέρνησης του βουνού (Σβώλος, Αγγελόπουλος, Τσιριμώκος, Ασκούτσης) στη σύνθεσή της αναγνωρίζοντας έτσι τη σπουδαιότητα αλλά και την προσφορά της στο έθνος. Εκτός απ’ τα μέλη της Κυβέρνησης στο Πετρίλο διέμεναν και μία πλειάδα αξιόλογων στελεχών απ’ όλους του πολιτικούς χώρους που συνέδραμαν τα μέγιστα στον αγώνα που έκανε η ΠΕΕΑ για την Εθνική Απελευθέρωση. Αξίζει να τους αναφέρουμε: Ήταν ο καθηγητής Σημίτης, πατέρας του πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη, ο Ευάγγελος Γιαννόπουλος – νεαρός δικηγόρος τότε, ο καθηγητής Γιωργαλάς, ο Ιωάννης Ιωαννίδης, ο Ζεύγος, ο Παρτσαλίδης, ο Παπαρηγόπουλος, ο Σαμαρινιώτης, ο Προρφυρογένης, ο Καραμπίνης, ο Δεσπότης Ιωακείμ Κοζάνης, ο Νεόκοσμος Γρηγοριάδης, ο Δημήτρης Μαργιόλης, ο Δημήτρης Μαραγκός, ο φωτογράφος της Αντίστασης Σπύρος Μαλετζής (που κατέγραψε με το φακό του το έπος της Αντίστασης), ο ζωγράφος Βάλιας Σμερτζίδης, ο ζωγράφος και φωτογράφος Δημήτρης Γιολδάσης κ.ά.

ΓΕΝΙΚΑ
Την περίοδο της Τουρκοκρατίας επισκέφθηκαν το Πετρίλο και δίδαξαν οι Διδάσκαλοι του Γένους Ευγένιος Γιαννούλης και Αναστάσιος Γόρδιος που διέπρεψαν και ως Διδάσκαλοι της Μεγάλης Σχολής του Γένους στα Μεγάλα Βραγκιανά (1661-1710). Επίσης πέρασε και δίδαξε ο Κοσμάς ο Αιτωλός.
Τα σπουδαιότερα μνημεία του χωριού είναι το μοναστήρι «Γενέσιον της Θεοτόκου», η ίδρυση του οποίου έγινε τις αρχές του 17ου αιώνα. Την ίδια εποχή (1605) χτίστηκε και η παλιά εκκλησία του Ρώσση Πετρίλου, «Γενέσιον του Χριστού». Το Δημοτικό Σχολείου στο Μάγειρο αποτέλεσε το επιτελείο της Κυβέρνησης της Ελεύθερης Ελλάδας, χτίστηκε το 1884 και κηρύχθηκε διατηρητέο απ’ το Υποργείο Πολιτισμού. Αξιόλογο μνημείο αποτελεί και η εκκλησία της Παναγίας της Φαναριώτισσας ή Πετριλιώτισσας στη συνοικία Κρανιά. Με Βασιλικό Διάταγμα το 1983 δημιουργείται ο Δήμος Αργιθέας που περιλαμβάνει και το Πετρίλο. Ο πληθυσμός του Δήμου ήταν 6.510 κάτοικοι. Πολλοί κάτοικοι έφυγαν απ’ το Πετρίλο και τα άλλα χωριά μετά την απελευθέρωση της Θεσσσαλίας 1881. Το 1912 καταργείται ο Δήμος Αργιθέας και αναγνωρίζεται Κοινότητα Πετρίλου. Υπήρξε έδρα της διερυμένης Κοινότητας Ανατολικής Αργιθέας με τη μεταρρύθμιση «Καποδίστριας» για την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

petrilo_3

Πετρίλο Αργιθέας

Το ιστορικό χωριό Πετρίλο 64 χλμ. ΝΔ της Καρδίτσας και 30 χλμ. ΝΔ του Μουζακίου, είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1.200 μ. και απλωμένο σε ελατόδασος με πολλά νερά. Το Πετρίλο σήμερα είναι η έδρα της Κοινότητας Ανατολικής Αργιθέας και σε αυτό ανήκουν οι μαχαλάδες (συνοικισμοί) Αργυρέικα, Καμπουρέικα, Μάγειρος, Κρανιά (Χάρις), Χαλκιόπουλο, Βασιλάδες, Ρώσση, Λειβάδια, Βλαχογιαννέικα Παγουρεικα και Κουκλαρέικα. Σήμερα στο χωριό μένουν 30 περίπου άτομα το χειμώνα, ενώ κατά τους θερινούς μήνες γύρω στα 1500.

Ακολουθείται την διαδρομή για το Πετρίλο. Ο δρόμος είναι ασφαλτόστρωτος και συνέχεια ανηφορικός. Ανεβαίνοντας περνάτε ανάμεσα στο δάσος της Οξιάς, μια στάση είναι αναγκαία για να ανάψετε ένα κερί στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου και να θαυμάσετε την περιοχή από ψηλά.
Ακολουθείται τη διαδρομή δεξιά που οδηγεί στο Πετρίλο ή Πετρίλια όπως τα αποκαλούν οι κάτοικοι. Μην περιμένετε όμως να δείτε το Πετρίλο όπως σας ενημερώνει η πινακίδα που θα συναντήσετε, «Καλώς ήλθατε στο Πετρίλο», γιατί το Πετρίλο αποτελείται από πολλούς μαχαλάδες (οικισμούς) που θα διασχίσετε και είναι απλωμένοι σχεδόν αμφιθεατρικά στο ¨Προσήλιο¨ και το ¨Ζερβό¨ και συνθέτουν ένα ωραίο και αρμονικό οικιστικό σύνολο.

Στην αρχή βρίσκουμε τα ¨Λιβάδια¨, εκεί λειτουργεί ο ξενώνας του ¨Βασιλού¨ όπου μπορείτε να βρείτε φαγητό, καφέ, και να διανυκτερεύσετε. Μην ξεχάσετε να παραγγέλλεται τις τοπικές πίτες και τσαλαφούτι. Εδώ μπορείτε να επισκεφτείτε τον Ιερό Ναό Μεταμορφώσεως Σωτήρος, την πηγή ¨Κεφαλόγουρνο¨ και τον καταρράκτη ¨Σούδα του Μάη¨.

Στη συνέχεια συναντάμε το ¨Πολύδροσο (Καμπουρέικα)¨, εδώ μπορείτε να επισκεφτείτε τον Ιερό Ναό Αγίας Παρασκευής και να βρείτε ενοικιαζόμενα δωμάτια στον ¨Κώστα Γαντζούδη¨ και μην παραλείψετε να πάτε και στο καφενείο του και να συνομιλήσετε με τους κατοίκους του χωριού.
Στη συνέχεια θα συναντήσετε τα ¨Αργυρέικα¨ από όπου μπορείτε να ανεβείτε στο Μοναστήρι του Αγίου Χαραλάμπους και Κοσμά Αιτωλού να επισπευτείτε τον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου να βρείτε και τις παρακάμψεις για τους συνοικισμούς Βλαχογιαννέικα, Τεκέικα-Κουκλαρέικα-Παγουρέικα,Λαθηρέικα όπου υπάρχει ο Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου.

Κατόπιν θα φτάσετε στο ¨Μάγειρο¨ όπου εδώ όλοι οι συνοικισμοί έχουν έδρα και βρίσκεται η κοινότητα ¨Ανατολικής Αργιθέας¨. Το χωριό χαρακτηρίζεται από την πλακόστρωτη πλατεία, τον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου και τον Ιερό Ναό Αγίου Ιωάννου. Στο πέτρινο σχολείο λειτουργούσε επί Τουρκοκρατίας σχολείο «κοινών γραμμάτων», όπου κατά καιρούς δίδαξαν ο Κοσμάς ο Αιτωλός, ο Αναστάσιος Γόρδος και άλλοι δάσκαλοι του Γένους. Αργότερα στο σχολείο μεταφέρθηκε η κυβέρνηση της ελεύθερης Ελλάδας από το Σβώλο το 1944.

Εδώ λειτουργεί το παραδοσιακό καφεπαντοπωλείο της ¨Τσιβής Τόλου¨ και στη συνέχεια ανηφορίσετε στο παραδοσιακό μονοπάτι να πάτε τον ¨Πάνω Μάγειρο¨. Από εκεί μπορείτε να ακολουθήσετε το πλακόστρωτο μονοπάτι μέχρι τον Ιερό Ναός Αγίας Τριάδας (1300μ). Επίσης στον Πάνω Μάγειρο μπορείτε να πάτε από την παράκαμψη στα Αργυρέικα και στη συνέχεια ακολουθώντας τον χωματόδρομο να φτάσετε στον Έλατο που βρίσκεται στους πρόποδες του βουνού ¨Βουτσικάκι¨.

Στο μέσον της διαδρομής συναντούμε την ¨Κρανιά (Χάρις)¨. Στην είσοδο του οικισμού υπάρχει ανακαινισμένο πετρόκτιστο αλώνι και η βρύση της Ντούνας. Εδώ ο δρόμος διακλαδίζεται, ευθεία μπορείτε να πάτε στο ¨Τροβάτο¨ και αριστερά στους άλλους οικισμούς του Πετρίλου. Ακολουθώντας το δεξί δρόμο φτάνεται το καφενείο όπου θα βρείτε τον ¨Τόλια Σβενζούρη¨. Εδώ θα δροσιστείτε με κρύο νερό από την βρύση που τρέχει συνέχεια και να επισκεφτείτε τον πετρόκτιστο Ιερό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου να ατενίζει γαλήνια τη ρεματιά. Μην παραβλέψετε να επισκεφτείτε τον Ιερό Ναός Αγίου Αθανασίου και τον Ιερό Ναό Αγίας Βαρβάρας με τον αιωνόβιο πλάτανό της.
Επίσης στην είσοδο του οικισμού μπορείτε να διανυκτερεύσετε στο σύγχρονο πετρόκτιστο παραδοσιακό ξενοδοχείο του ¨Τάσου Αργύρη¨.

Ακολουθώντας τον δρόμο περνάμε στην απέναντι πλευρά, στο ¨Ζερβό¨, μόλις περάσουμε τη μικρή γέφυρα μπορούμε να κάνουμε μια στάση στον ¨Πλατανιά¨ μια τοποθεσία μέσα στα πλατάνια και τρεχούμενα νερά και μετά θα συναντήσουμε το ¨Χαλκιόπουλο¨ με τον Ιερό Ναό Αγίου Ιωάννου. Πιο πάνω από την εκκλησία είναι το αλώνι, από τα λίγα που διατηρούνται στο χωριό.

Στη συνέχεια συναντάμε τις ¨Βασιλάδες¨ με τον Ιερό Ναό Αγίου Παντελεήμονος και τον Ιερό Ναό Αγίου Μερκουρίου στην ¨Οξιάρα¨. Εδώ μπορείτε να βρείτε φαγητό και καφέ στην ψησταριά του ¨Θανάση Βασιλού¨. Η θέα είναι φανταστική και μπορείτε να θαυμάσετε πανοραμικά όλο το ¨Προσήλιο¨. Χαμηλά κάτω στο ποτάμι λειτουργεί το καλοκαίρι ο μοναδικός πλέον παραδοσιακός μύλος του ¨Μάργαρη¨ σε όλο το χωριό.

Συνεχίζοντας φτάνουμε στο ¨Ρώσση¨ όπου βρίσκουμε τον Ιερό Ναό της Γεννήσεως του Χριστού, τον Ιερό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου και τον Ιερό Ναό Αγίου Αθανασίου. Μια στάση για αναψυκτικό στο καφενείο του ¨Γώγου Τουραλιά¨.

ΠΗΓΗ: Σύλλογος Απανταχού Πετριλιωτών

petrilo_5






Total
0
Shares
Previous Article

"Φυσάει Μοναξιά" το νέο τραγούδι του Δημήτρη Χαϊντούτη που ερμηνεύει ο Βασίλης Καρράς

Next Article

Εκδήλωση του 1ου Γυμνασίου Μουζακίου για τα τροχαία ατυχήματα