Απέναντι στον Πούτιν χωρίς περιστροφές αλλά και υπέρ του ρωσικού πολιτισμού
«Οσοι επικαλούνται την ειρήνη για να κάνουν πόλεμο, αναμφίβολα δεν σκέφτονται παρά την ειρήνη των νεκροταφείων» (Ανατόλ Φρανς).
Το άγαλμα της Ειρήνης, έργο του Κηφησιδότου (πατέρα του Πραξιτέλη) του πρώτου μισού του 4ου αιώνα π.χ., που παριστάνει ωραιότατη γυναίκα με το μικρό Πλούτο στην αγκαλιά, είχε εγκατασταθεί στην Αγορά των Αθηνών, γύρω στο 374 π.χ, και ασφαλώς κάθε φορά που η ειρήνη συντρίβεται από την καταστροφική μανία του ανθρώπου «δακρύζει» από απελπισία και όνειδος.
Στη διαδρομή των χρόνων η στάση των ανθρώπων και των κοινωνιών απέναντι στο ζήτημα της Ειρήνης καθορίζεται από τις κυρίαρχες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις και από διαμορφούμενες αντιλήψεις περί Κράτους, ‘Εθνους και Κυριαρχίας (Imperium). Ο Αριστοτέλης θεωρούσε ότι η Ειρήνη εξασφαλίζεται με τη μείωση της απόστασης ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς.
Αιώνες αργότερα με την παγκόσμια κυριαρχία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και την επιβολή του IMPERIUM ROMANUM σαν άσκηση αμυντικής και εξωτερικής πολιτικής, όπως θα λέγαμε σήμερα, επιβλήθηκε διεθνώς σαν δόγμα κυριαρχίας το: “Si vis pacem, para bellum” (εάν θέλεις ειρήνη, παρασκευάσου για πόλεμο). Στον αιώνα μας όμως δόθηκε αποστομωτική η απάντηση στο δόγμα αυτό. Ο Ανατόλ Φρανς βροντοφώναζε: “Οσοι επικαλούνται την ειρήνη για να κάνουν πόλεμο, αναμφίβολα δεν σκέφτονται παρά την ειρήνη των νεκροταφείων“. Και αυτό που είπε ο Ανατόλ Φρανς επικύρωνε τον όλεθρο και την καταστροφή δύο παγκοσμίων πολέμων, με τα εκατομμύρια νεκρούς, την καταστροφή των κοινωνικών δομών, την αποκτήνωση και τη γήρανση των κοινωνιών του κόσμου, αφού όπως εύστοχα παρατήρησε ο Ηρόδοτος “εν καιρώ ειρήνης τα παιδιά θάβουν τους γονείς τους, ενώ εν καιρώ πολέμου οι γονείς θάβουν τα παιδιά τους”. Οι ποιητές και οι διανοούμενοι όλων των εποχών τραγούδησαν και ύμνησαν την Ειρήνη, σαν μόνη προϋπόθεση οικονομικής ανάπτυξης, ευημερίας, πολιτιστικής δημιουργίας, γνωριμίας και συναδέλφωσης των λαών. Σταθερά και ανειρήνευτα όρθωσαν το ανάστημά τους σε κάθε πολεμική υστερία, σε κάθε άποψη για το ότι, δήθεν, “η ειρήνη εκφυλίζει τους λαούς”, όπως υποστηρίχθηκε από τους οπαδούς του φασισμού και της βίας, και στα παγκόσμιας αποδοχής δημιουργήματά τους(κορυφαία θέση έχουν των Ρώσων καλλιτεχνών)διαμήνυσαν πως ό,τι καλό δημιούργησε η ανθρωπότητα το οφείλει στην ειρήνη, αντίθετα ο πόλεμος καταστρέφει τον πολιτισμό που δημιουργείται στον καιρό της ειρήνης, εξαγριώνει και αποκτηνώνει τους ανθρώπους”. Από τα βάθη του παρελθόντος ο Σοφοκλής έλεγε: “Σύναψε ειρήνη με τον εαυτό σου και κήρυξε πόλεμο στα σφάλματά σου, αυτός πρέπει να είναι ο μοναδικός πόλεμος“. Και ο Ευριπίδης “Ειρήνη βαθύπλουτη και ωραιότατη των μακάριων θεών, σε λαχταρώ, πόσο αργείς”.
“Η Ειρήνη είναι ο πόλεμος των ιδεών και ο πόλεμος, πόλεμος των ανθρώπων“, έλεγε ο Βίκτωρ Ουγκώ.
‘Ομως γιατί η Ειρήνη διαρκεί μόνο μικρές περιόδους στην Ιστορία του ανθρώπινου γένους; Γιατί δεν έχει διάρκεια, γιατί δεν είναι μόνιμη στις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων και των λαών; Μήπως αυτό που διαπίστωνε με οξυδέρκεια απαράμιλλη ο Θουκιδίδης περί του ότι “Μάλλον πρόσκαιρες ανακωχές είναι όλες οι συνθήκες, παρά πραγματική ειρήνη”, είναι μία ιστορική πραγματικότητα, μια παρούσα και μέλλουσα κατάσταση που ζήσαμε, ζούμε και θα ζήσουν οι άνθρωποι; Γιατί δεν διδάσκεται ο άνθρωπος από κάθε προηγούμενο πολεμικό όλεθρο και αφανισμό;
Μήπως έχει δίκιο ο Μπέρναρ Σω όταν παρατηρεί: “Κάθε ζώο κάτι δίδαξε στον άνθρωπο. Ο αετός την κλεψιά, ο κάβουρας τον εξοπλισμό, η σουπιά τη χρήση των δακρυγόνων, ο σκίουρος την προφύλαξη, το φίδι την κατασκοπία. Και μόνο το περιστέρι δεν του έμαθε ακόμα τίποτα”.
Τόσες εκρήξεις μανίας και αφροσύνης στο παρελθόν γιατί δεν διαπαιδαγώγησαν με ψυχολογία υπέρ της Ειρήνης τις επόμενες γενιές; Η εκπαίδευση της Υφηλίου ποία κουλτούρα παγίωσε για τη νεολαία της; Πάλι ο Ανατόλ Φρανς επιμένει ότι: “ο δάσκαλος οφείλει να μαθαίνει το παιδί να αγαπάει δύο πράγματα: την Ειρήνη και τη δουλειά, και να μισεί ένα πράγμα: τον πόλεμο”. Αυτό αρμόζει και αυτό χαρακτηρίζει τον άνθρωπο σαν κοινωνικό και πολιτικό ον “δίκαια ειρήνη αρμόζει στους ανθρώπους, θηριώδης οργή ανήκει στα κτήνη”, διακήρυττε ο Οβίδιος, όταν πολλαπλασιάζονταν και κυριαρχούσαν οι φωνές υπέρ του πολέμου και της παγκόσμιας κυριαρχίας στη χώρα του.
Γιατί ο πολιτισμός του ανθρώπου δεν μπόρεσε να σταματήσει τόσους και τόσους πολέμους που προκάλεσαν εκατομμύρια νεκρούς; Γιατί σήμερα η «πολιτισμένη» ανθρωπότητα δεν μπόρεσε να αποτρέψει τον πόλεμο στην Ουκρανία; Κυριαρχεί η αφροσύνη, η βαρβαρότητα, τα γεωπολιτικά και ενεργειακά συμφέροντα. Ο Γ.Σεφέρης στην «ΚΙΧΛΗ» μας προσγειώνει: «Υπερτερεί συντριπτικώς. Ο πόλεμος».
Mετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο σε περιφερειακές συρράξεις έχουν σκοτωθεί 30.000.000 άνθρωποι, στην Ιεμένη, στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν, στη Συρία, στην Γιουγκοσλαβία, τώρα στην Ουκρανία. Χωρίς περιστροφές καταδικάζεται η εισβολή της Ρωσίας και σ’αυτό δεν υπάρχει, δεν μπορεί να υπάρξει, σοβαρός αντίλογος, γιατί συνιστά κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου, που ρητά απαγορεύει την επίθεση με χρήση ένοπλης βίας. Και σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο χρήση τέτοιας βίας επιτρέπεται μόνο όταν μία χώρα αμύνεται όταν υφίσταται ένοπλη επίθεση ή όταν υπάρχει προηγούμενη απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, και εδώ στην περίπτωση της Ουκρανίας δεν έχουμε τέτοιες προϋποθέσεις. Επομένως από άποψη Διεθνούς Δικαίου η Ρωσική εισβολή είναι παράνομη και καταδικαστέα. Αντίδοτο είναι οι κυρώσεις, που πρέπει, πάλι σύμφωνα με τις αρχές και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου, να είναι στοχευμένες και να πλήττουν την ηγεσία και όχι τον λαό, και όπως αναφερει ο Αντώνης Τζανακόπουλος «οι κυρώσεις κατά το Διενθές Δίκαιο αποσκοπούν στην παύση της παραβίασης και στην επαναφορά στη νομιμότητα, όχι στην τιμωρία και τον εντυπωσιασμό».
Η καταδίκη της εισβολής όταν φθάνει στην αναζήτηση των αιτίων, ασφαλώς και ακούει τα επιχειρήματα της Ρωσίας που παρανομεί, τα αξιολογεί και τα σταθμίζει, όμως κάθε διαφορά μεταξύ κρατών και εθνών δεν επιλύεται με τον πόλεμο, ιδίως όταν αυτός που επιτίθεται είναι ο ισχυρότερος, αλλά με την διπλωματική οδό, τον διάλογο και πάντοτε στα πλαίσια των διεθνών οργάνων ασφαλείας, όπως ο ΟΗΕ. Η Ρωσία αναφέρει ότι στην προσπάθειά της να λάβει εγγυήσεις σχετικά με την προστασία της εδαφικής της ακεραιότητας, παρουσίασε στις ΗΠΑ δύο σχέδια συνθηκών με στόχο τη μεταρρύθμιση της αρχιτεκτονικής ασφάλειας στην Ευρώπη, απαιτώντας ταυτόχρονα το επίσημο πάγωμα της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ προς ανατολάς, την απόσυρση των δυτικών στρατευμάτων από τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και τον επαναπατρισμό πυρηνικών όπλων που αναπτύχθηκαν στην Ευρώπη. Δεν ικανοποιήθηκε η Ρωσία και τι έκανε; Εισέβαλε στην Ουκρανία και ….γαία πυρί μειχθήτω. Νεκροί, άμαχοι κυρίως, καταστροφή των υποδομών, επικράτηση νέου ψυχροπολεμικού κλίματος διεθνώς, κέρδη, αμύθητα κέρδη για τις εταιρίες ενέργειας και παραγωγής πολεμικών μηχανών ολέθρου στις ΗΠΑ, ανασφάλεια, καχυποψία μεταξύ Δύσης και Ρωσίας(και Κίνας) και επανέρχεται ο εφιάλτης ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος. Και για έναν τέτοιον εφιάλτη αρκεί να θυμίσουμε αυτό που είπε ένα παιδί στη Χιροσίμα 5 ετών: «: “Η γιαγιά έφερε τη μαμά μέσα σε μια τσάντα“.
Κανένας νόμος του πολέμου δεν τηρείται, κανένα Διεθνές Δίκαιο δεν επικρατεί, και δεν επικρατεί όταν «παίζεται» όχι απλά η έκβαση του πολέμου αλλά η παγκόσμια κυριαρχία (imperium) και ηγεμονία. “Σιγούν οι νόμοι, όταν τους περιβάλλουν τα όπλα“, είχε πει ο Κικέρωνας, και δικαιώνεται απόλυτα. Kαι βάσιμα μπορούμε να ισχυριστούμε ότι ερευνώντας την ιστορία του ανθρώπου μπορούμε με ασφάλεια να πούμε ότι παράλληλα με τις επιστήμες του ανθρώπου, ο άνθρωπος καλλιεργεί και αναπτύσσει και τον πόλεμο, σαν επιστήμη της καταστροφής.
Ο πόλεμος από τη μια μεριά, σαν έκφραση πλεονεξίας, αρπαγής, κυριαρχίας (imperium), βίας. Η Ειρήνη από την άλλη σαν ευχή. Και η Ευρώπη; Αυτός ο οικονομικός γίγαντας με ηγέτες πολιτικούς νάνους; Απούσα, αδύναμη, χωρίς αυτόνομη πολιτική άμυνας και ασφάλειας, γι αυτά φροντίζουν δεκαετίες τώρα οι ΗΠΑ. Και πως αντιμετωπίζει την επιτιθέμενη Ρωσία, εκτός των κυρώσεων; Με έναν νέο Μακαρθισμό και απίστευτο φανατισμό δίωξης καλλιτεχνών και μορφών τέχνης, αποκλεισμό αθλητών από όλες τις διεθνείς αθλητικές εκδηλώσεις, λησμονώντας οι γραφειοκράτες των ΗΠΑ και της ΕΕ ότι δεν είναι ο κρατικός Ρωσικός φορέας που τις στεγάζει. Αλήθεια με τις ακραίες αυτές Μακαρθικές διώξεις υπηρετείται η Ειρήνη και ο λαός της Ουκρανίας; Κατά ποία έννοια; Η κ. Μενδώνη εναντίον Τσαϊκόφσκι, οι ΗΠΑ και η ΕΕ κατά Ντοστογιέφσκι, Τολστόϊ, Γκόρκι, Πάστερνακ, Πούσκιν, Μαγιακόφσκι, Ταρκόφσκι, Τσέχωφ, και άλλων εκατοντάδων Ρώσων καλλιτεχνών των οποίων τα έργα είναι πολιτιστικά μνημεία της ανθρωπότητας και όχι στενά της Ρωσικής κυβέρνησης και κράτους. Ταυτόχρονα όσοι προβάλλονται ως αποκλειστικοί αντιπρόσωποι του πολιτισμού και της δημοκρατίας φιμώνουν τα Ρωσικά ΜΜΕ στην Ευρώπη, έτσι συμβάλλουν στην Ειρήνη και ποιόν ακριβώς τιμωρούν; Τιμωρούν μόνο την ΑΛΗΘΕΙΑ, που είναι το πρώτο θύμα σε κάθε πόλεμο.
Εν κατακλείδι απέναντι στον Πούτιν χωρίς περιστροφές, όμως και υπέρ του Ρωσικού πολιτισμού, γιατί ο Πολιτισμός είναι ΠΑΝΤΟΤΕ υπέρ της Ειρήνης, γι αυτό ας αφήσουμε του «Κύκνους τη Λίμνη τους» ήσυχους κ. Μενδώνη και να σταματήσουμε αμέσως να στέλνουμε όπλα εκεί που πράγματι «..υπερτερεί συντριπτικώς. Ο πόλεμος».
ΣΠΥΡΟΣ ΛΑΠΠΑΣ
ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΣΥΡΙΖΑ-ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ Ν.ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ
