25 και 26 Αυγούστου 1944: Η επίθεση του ΕΛΑΣ στο Φανάρι Καρδίτσας και η απελευθέρωση του απ’ τους Ναζί
Σαν σήμερα, στις 25 Αυγούστου του 1944, οι αντάρτες του ΕΛΑΣ οργάνωσαν σύσκεψη στο δημοτικό σχολείο του Φαναρίου Καρδίτσας, όπου αποφασίστηκε η αιφνιδιαστική επίθεση εναντίον των Γερμανών και η κατάληψη του σιδηροδρομικού σταθμού του Φαναρίου. Η ευθύνη της επίθεσης ανατέθηκε στον 2ο λόχο του 1/38 Συντάγματος του ΕΛΑΣ. Διοικητής του λόχου ήταν ο Κώστας Μπάρλας (Γρίβας) από τη Ρεντίνα. Μαζί του ήταν και ο εφεδρικός ΕΛΑΣ του Φαναρίου και της Λοξαδας. [Βλ. Αποστόλης Στρογγύλης, “Η πρωτεύουσα της ελεύθερης Ελλάδας”, εκδόσεις “Φυτρακης”, 1929].
Οι αντάρτες του ΕΛΑΣ κατέβηκαν τον λόφο του χωριού και πλησίασαν τον σιδηροδρομικό σταθμό, τον οποίο φύλαγαν 50 περίπου Γερμανοί στρατιώτες με πολυβολεία και ολμοβολεία. Οι Γερμανοί όμως αντιλήφθηκαν τους αντάρτες και η μάχη που ακολούθησε ήταν πολύ σκληρή. Οκτώ άνδρες του ΕΛΑΣ σκοτώθηκαν ενώ άλλοι οκτώ τραυματίστηκαν. Από τους Γερμανούς τρεις σκοτώθηκαν έξω από το κτίριο ενώ άλλοι μέσα σ’ αυτό.
Μετά το τέλος της μάχης, το βράδυ της 26ης Αυγούστου του 1944, οι αντάρτες οπισθοχώρησαν. Την άλλη μέρα έθαψαν τους νεκρούς ήρωες: άλλους στον προφήτη Ηλία στα Κανάλια, άλλον στη Λοξάδα και άλλους στα χωριά τους.
Η επίθεση και η μάχη αυτή είχε ως αποτέλεσμα οι Γερμανοί να εγκαταλείψουν τον σταθμό του Φαναρίου την επόμενη μέρα με θωρακισμένο τρένο και την Καρδίτσα στις 2 Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους.
Η απελευθέρωση του Φαναρίου και της Καρδίτσας κρίθηκε από τη πολύνεκρη μάχη του ΕΛΑΣ της περιοχής με τους Ναζί. Οι Γερμανοί αποτραβήχτηκαν στα Τρίκαλα. Το Φανάρι ήταν από τα πρώτα χωριά της Θεσσαλίας που απελευθερώθηκαν, όπως και η πόλη της Καρδίτσας.
Τα ονόματα των αθανάτων ηρώων, που έπεσαν νεκροί στη μάχη αυτή, είναι:
1. Κώστας Σακελλαρίου, από τα Κανάλια
2. Ηλίας Τσίρας (Θέμης), από τον Παλαμά
3. Βαγγέλης Κουκουλέτσος, από το Ζουλεφκάρι (Ξινονέρι)
4. Πηλέας Αλεξουλης, από τη Λάρισα
5. Πανταζής Αλμπάνης, από το Πράβι
6. Παύλος Ζεϊμπέκης, από τον Βόλο
7. Απόστολος Πολύζος (Μπανιάς), από τη Λοξάδα
8. Παναγιώτης Κανέλλος
Είναι χρέος του χωριού μας, του δήμου μας και της Καρδίτσας να τιμήσουν τους νεκρούς ήρωες, που ενώ θα μπορούσαν να φύγουν, έδωσαν τη μάχη, θυσιάζοντας τη ζωή τους για την ελευθερία όλων μας. Τιμή και δόξα στους αθάνατους νεκρούς ήρωες!
Δεν πρέπει ωστόσο να ξεχνάμε και τους οκτώ τραυματίες αντάρτες στη μάχη με τους Ναζιστές στρατιώτες στις 25 και 26 Αυγούστου του 1944.
Μόλις ολοκληρωθεί η έρευνα και για τους τραυματίες θα σας κοινοποιήσω τα ονόματα τους. Κάνω έκκληση σε όποιον γνωρίζει για κάποιον τραυματία ή συμμετέχοντα στην επίθεση του ΕΛΑΣ στον σιδηροδρομικό σταθμό Φαναρίου Καρδίτσας να επικοινωνήσει μαζί μου στο τηλέφωνο: 6976026625 (Ντούσας Δημήτρης)
Είναι ιστορική ανάγκη να δημιουργηθεί μνημείο με τα ονόματα των νεκρών ηρώων στον τόπο της μάχης, που έκρινε την απελευθέρωση του Φαναρίου και της Καρδίτσας από τους Γερμανούς κατακτητές.
