.
Η συμφωνία στο Eurogroup της 21ης Ιουνίου για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους συνιστά μια σπουδαία και ιστορική στιγμή για την Ελλάδα. Μετά από οκτώ χρόνια μεγάλων δυσκολιών και σκληρής προσπάθειας του ελληνικού λαού, περνάμε επίσημα στην επόμενη μέρα. Νωρίτερα είχε ολοκληρωθεί με επιτυχία και η τέταρτη και τελευταία αξιολόγηση, που σηματοδοτεί τον τερματισμό του προγράμματος και την οριστική έξοδο της Ελλάδας από τα μνημόνια.
Η συμφωνία για το χρέος περιλαμβάνει:
- Δεκαετή επιμήκυνση των παλαιών δανείων του EFSF, τα οποία υπολογίζονται κοντά στα 100 δις. Η δεκαετής επιμήκυνση στις ωριμάνσεις των δανείων του EFSF είναι το πιο σημαντικό στοιχείο του πακέτου ελάφρυνσης του χρέους, ενώ η δομή της έχει καθαρά εμπροσθοβαρή χαρακτήρα. Τα ομόλογα αυτά θα ξεκινούσαν να αποπληρώνονται το 2023 και πλέον θα ξεκινήσουν να λήγουν το 2033. Ο χρόνος της επιμήκυνσης κινήθηκε στην ανώτερη κλίμακα των σεναρίων που συζητούνται τις τελευταίες ημέρες. Η Γερμανία εμφανιζόταν εξαιρετικά συντηρητική και περιόριζε την παράταση των ωριμάνσεων στα 3 έως το πολύ 5 χρόνια, και η πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης, της Κομισιόν και της Γαλλίας ήταν τα 10 χρόνια. Η πρόταση αυτή ήταν τελικώς και εκείνη που πέρασε με υποχώρηση της γερμανικής πλευράς.
- Δεκαετή περίοδο χάριτος. Πάγωμα των πληρωμών κεφαλαίου και τόκων μέχρι το 2032
- Τελευταία δόση ύψους 15 δισ. ευρώ, η οποία θα αποτελεί το «μαξιλάρι» της ελληνικής οικονομίας. Από αυτό το ποσό, τα 3,3 δις ευρώ μπορούν να διατεθούν για την επαναγορά χρέους – δηλαδή, την αποπληρωμή μέρους του δανείου του ΔΝΤ – και τα υπόλοιπα θα χρησιμοποιηθούν στο «μαξιλάρι» ρευστότητας. Το συνολικό ποσό του «μαξιλαριού», δηλαδή η δόση που εγκρίθηκε σήμερα και τα υπόλοιπα του «κουμπαρά», ανέρχεται στα 24,1 δισ. ευρώ για τους επόμενους 22 μήνες. Αυτό σημαίνει ότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας είναι καλυμμένες για την επόμενη διετία τουλάχιστον, ακόμη και στο πιο αρνητικό σενάριο, μη έκδοσης νέων ομολόγων. Άρα το ελληνικό δημόσιο μπορεί να σχεδιάσει τις εξόδους του στις αγορές χωρίς καμία απολύτως πίεση και με μόνο κριτήριο την βέλτιστη διαχείριση του ελληνικού χρέους και όχι για να εξυπηρετήσει υποχρεώσεις. Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί το οριστικό τέλος της συζήτησης για πιστοληπτική γραμμή στήριξης, αφού η γραμμή στήριξης υπάρχει ήδη στο δημόσιο ταμείο χωρίς δεσμεύσεις για πιθανές εκταμιεύσεις.
- Οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας για το μεσοπρόθεσμο διάστημα δεν θα υπερβαίνουν το 15% μέχρι το 2042 και το 20% από εκεί και πέρα. Πρόκειται για ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης. Με αυτό τον τρόπο η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα για τα επόμενα χρόνια να αφοσιωθεί χωρίς το βραχνά της εξυπηρέτησης του χρέους σε αναπτυξιακές πολιτικές, να πάρει δημοσιονομική ανάσα, ενώ την ίδια στιγμή εξασφαλίζεται η εμπιστοσύνη των αγορών στο αξιόχρεό μας εξασφαλίζοντας έναν καθαρό διάδρομο 15ετίας για τους επενδυτές.
- Tην σταδιακή επιστροφή των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα που διακρατούν η ΕΚΤ και οι κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης. Τα συγκεκριμένα ποσά θα καταβάλλονται στην Ελλάδα σε εξαμηνιαία βάση, μέχρι τον Ιούνιο του 2022. Οι επιστροφές θα αρχίσουν το 2019, θα ολοκληρωθούν το 2022 και θα είναι της τάξης των 1,2 δις τον χρόνο. Παράλληλα, το Eurogroup δηλώνει πως μπορεί να εξετάσει περαιτέρω μέτρα για το χρέος σε μακροπρόθεσμο επίπεδο σε περίπτωση που χρειαστεί.
- Η ρύθμιση του χρέους μπορεί να αποτελέσει ένα ξεκάθαρο σήμα προς τις αγορές, προκειμένου η χώρα να επιστρέψει μέσω της καθαρής εξόδου σε καθεστώς κανονικότητας.
Στην πράξη, οι αριθμοί αυτοί σημαίνουν ότι η αποπληρωμή μεγάλου μέρους του χρέους μετατίθεται μετά το 2032, γεγονός που δίνει την δυνατότητα και στο ΔΝΤ να εκδώσει «πιστοποιητικό» μεσοπρόθεσμης βιωσιμότητας.
Συνυπολογίζοντας τις επιμηκύνσεις, την περίοδο χάριτος και τα χαμηλότερα επιτόκια, η Ελλάδα επωφελείται κατά 4 δις το χρόνο έως το 2022 και κατά 2,8 δις τον χρόνο από το 2022 έως το 2032. Ειδικά κατά την τετραετία 2019 -2022 γλυτώνει ετησίως 2,3 δις από την αναβολή πληρωμών, 0,5 δις από τη μη πληρωμή τόκων και 1,2 δις από την επιστροφή των κερδών των ομολόγων. Συνολικό όφελος μέχρι το 2032 45 δις ευρώ.
Ποιες είναι οι δεσμεύσεις; Πρόκειται για 4ο μνημόνιο, όπως ισχυρίζεται η αντιπολίτευση; Σαφώς όχι. Πρώτη και κύρια δέσμευση είναι να επιτυγχάνεται ο στόχος του 3,5% πρωτογενούς πλεονάσματος μέχρι το 2022. Οι υπόλοιπες δεσμεύσεις αφορούν την συνέχιση των θεσμικών μεταρρυθμίσεων των προγραμμάτων, όπως η ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων, η ανεξαρτησία της ελληνικής στατιστικής αρχής και της αρχής δημοσίων εσόδων. Σημειωτέον ότι πουθενά δεν υπάρχει δέσμευση για εφαρμογή μέτρων δημοσιονομικού χαρακτήρα. Πράγμα που με απλά λόγια σημαίνει ότι η Ελλάδα έχει μονάχα μία ισχυρή δημοσιονομική δέσμευση, αυτή του 3,5%. Τα μέσα για την επίτευξη των στόχων αποτελούν πλέον επιλογή της ελληνικής κυβέρνησης.
Επίσης, η διαδικασία των αξιολογήσεων τελειώνει. Η παρακολούθηση της ελληνικής οικονομίας θα συνίσταται σε αποστολές των θεσμών που θα καταλήγουν σε εκθέσεις που πιθανόν να εμπεριέχουν συστάσεις στις ελληνικές αρχές, όπως συμβαίνει και με όλες τις υπόλοιπες χώρες που εξήλθαν από πρόγραμμα. Η συμφωνία αυτή, επομένως, βάζει οριστικό και αδιαπραγμάτευτο τέλος στην αβεβαιότητα, εγγυάται την επιστροφή της Ελλάδας στην κανονικότητα της Ευρώπης
Με δύο λόγια η 21η Ιουνίου του 2018 θα μείνει στην ιστορία ως μία σπουδαία ημέρα για την Ελλάδα και την Ευρώπη. Αυτό αναγνωρίζουν ήδη όλοι οι έγκριτοι διεθνείς αναλυτές. Το παραπάνω, δε σημαίνει ότι η χώρα πρέπει να εγκαταλείψει την προσπάθεια των μεταρρυθμίσεων και της δημοσιονομικής ισορροπίας.
Σημαίνει όμως ότι η Ελλάδα εγκαταλείπει οριστικά τα μνημόνια και τη λιτότητα. Σημαίνει ότι οι θυσίες δεν πήγαν χαμένες. Σημαίνει ότι ξημέρωσε μία καινούργια ημέρα για τον ελληνικό λαό.
Για τη Ν.Ε. ΣΥΡΙΖΑ ν. Καρδίτσας
Αντωνίου Ηλίας- συντονιστής
