Συγκεκριμένη Πρόταση Πολιτικής για τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜμΕ)

.

Του Νικ.Καλιακούδα, Οικονομολόγου

Είναι γνωστό ότι η ΜμΕ κατέχει το 85 % της ιδιωτικής απασχόλησης. Η δε πολύ μικρή επιχείρηση (έως 9 εργαζόμενοι), συγκεντρώνουν ποσοστό ≥50%.

Η πρότασή μας βασίζεται σε αυτά τα δεδομένα και η επιλογή των λύσεων που προτείνονται  στην Συγκεκριμένη Πρόταση Πολιτικής γίνεται με γνώμονα , την άμεση αποτελεσματικότητά τους και τη δυνατότητα υλοποίησης τους άμεσα ή μεσοπρόθεσμα, ακολουθώντας τη «συμφωνία» με τις γενικότερες πολιτικές που ακολουθούνται σε επίπεδο Ε.Ε.

Προτείνουμε τρείς βασικούς άξονες:

Ο πρώτος αφορά την  αποενοχοποίηση της επιχείρησης, την οποία ως χώρος είχαμε δαιμονοποιήσει. Πρέπει να προωθήσουμε το φιλικό επιχειρηματικό περιβάλλον. Τα ζητήματα της φορολογίας, του υγιούς και καθαρού ανταγωνισμού και η αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας πρέπει να τύχουν δραστικών και αποτελεσματικών παρεμβάσεων της πολιτικής μας, στο πλαίσιο άσκησης μιας συγκροτημένης πολιτικής για τις ΜμΕ.  Παρεμβάσεις με σκοπό:

• την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης των επιχειρήσεων, με δραστική μείωση του αριθμού των απαιτούμενων δικαιολογητικών και χορήγηση μιας και μοναδικής άδειας λειτουργίας (για όλες τις χρήσεις) για κάθε είδος επιχειρηματικής δραστηριότητας, άμεσα με την υποβολή του φακέλου. Κατάργηση των πολλαπλών αδειών και καθιέρωση ρήτρας άπρακτων προθεσμιών.
• τη τάχιστη απονομή της δικαιοσύνης, μέσω της ψηφιοποίησης και του εκσυγχρονισμού των διαδικασιών της,
• τις αποτελεσματικές βελτιώσεις στην διαφάνεια και τον εκσυγχρονισμό της φορολογικής διοίκησης με αξιοκρατική στελέχωση και συχνότεροι και αποτελεσματικότεροι έλεγχοι
• το «σπάσιμο» των μονοπωλιακών πρακτικών των μεγάλων πολυεθνικών αλλά και των επιχειρήσεων του δημοσίου, προκειμένου να λειτουργήσει ο ανταγωνισμός, προς όφελος της ευρύτερης καταναλωτικής κοινωνίας και των χαμηλών εισοδηματικών στρωμάτων.
• Τη πάταξη του παραεμπορίου και της αντιαανταγωνιστικής συμπεριφοράς, μέσω αυστηροποίησης των ελέγχων σε όλα τα επίπεδα
  

Ο δεύτερος άξονας  αναφέρεται στις δομές υποστήριξης της επιχειρηματικότητας, ως απαραίτητης προϋπόθεσης για την ανάπτυξη της υγιούς και βιώσιμης επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Αποτελεί επιτακτική η ανάγκη της δημιουργίας νέων δομών χωρίς να καταργηθούν ή να ατονήσουν οι τωρινές.

Στη χώρα μας πρέπει να υπάρξει και να λειτουργήσει αποτελεσματικά Δομή Σχεδιασμού Πολιτικής για τις ΜμΕ με τη συμμετοχή του Επιμελητηριακού θεσμού και της Αυτοδιοίκησης.

Η ανάπτυξη τοπικών σχηματισμών (Τοπικές Αναπτυξιακές Δομές-Τ.Α.Δ) με την εποπτεία και διοίκηση τοπικών δομών (τοπικά επιμελητήρια και αυτοδιοίκηση), κατά τα πρότυπα των σημερινών Αναπτυξιακών Εταιρειών,  οι οποίες θα πρέπει να στηριχτούν τόσο στελεχιακά, όσο και οικονομικά, προκειμένου να προωθήσουν τη κουλτούρα της συνεργασίας, το εγχείρημα της τοπικής εξωστρέφειας, της προβολής τοπικών προϊόντων, της ανάπτυξη των ποιοτικών προδιαγραφών τους και της προώθησής τους, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο,

Είναι σημαντικό σε τοπικό επίπεδο να λαμβάνονται αποφάσεις και να γίνονται συνεργασίες και δικτυώσεις επιχειρήσεων για την προώθηση-προβολή και ποιοτική βελτίωση των τοπικών προϊόντων, με την αιγίδα και τη στήριξη της αυτοδιοίκησης και των κατά τόπους επιμελητηρίων, οι οποίοι θα πρέπει να αναλάβουν πρωταγωνιστικό ρόλο έτσι ώστε η τοπική παραγωγή και η μεταποίηση να γίνει εξωστρεφής και ανταγωνιστική.

Οι σύγχρονες μέθοδοι και οι νέες ιδέες, σε συνδυασμό με τα οικοσυστήματα συνεργατισμού και τις δικτυώσεις σε τοπικό επίπεδο, είναι ικανές να λύσουν τα χρονίζοντα προβλήματα των μικρομεσαίων και να δημιουργήσουν ένα διαφορετικό πρότυπο ανάπτυξης, προσανατολισμένο στη τοπική παραγωγή και στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά πλεονεκτήματα της κάθε περιοχής.

Τα σχήματα αυτά προωθούνται και χρηματοδοτούνται από τα ευρωπαϊκά προγράμματα και μπορούν να  αποτελέσουν πρόκριμα για την υλοποίηση μιας ευρύτερης πολιτικής συνεργατισμού.

Ο τρίτος άξονας αναφέρεται στις άμεσα εφαρμόσιμες πολιτικές, οι οποίες αποτελούν το επιχειρηματικό γίγνεσθαι με την ευρύτερη έννοια,  και  περιλαμβάνουν:

1. το ασφαλιστικό, όπου θα πρέπει να υπάρξει δραστική ελάφρυνση των ασφαλιστικών εισφορών
2. τα επίπεδα φορολόγησης, όπου θα πρέπει:

• να καθιερωθεί ένα σταθερό φορολογικό περιβάλλον, σε συνδυασμό με ένα απλό και δημοκρατικό φορολογικό σύστημα που θα ευνοήσει ένα επενδυτικό σοκ, που έχει ανάγκη η εθνική οικονομία.
• να νομοθετηθούν φορολογικοί συντελεστές, προκαθορισμένοι με ορίζοντα εφαρμογής, τουλάχιστον 7ετίας,
• να υπάρξει μείωση φορολογικής επιβάρυνσης για τις ΜμΕ (ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης & ενέργειας κλπ).

3. τη βελτίωση των συνθηκών πρόσβασης στη χρηματοδότηση.

Η παντελής απροθυμία των τραπεζών να δανείζουν τις ΜμΕ λόγω των χρηματοδοτικών περιορισμών πρέπει να αναστραφεί, με σκοπό οι ΜμΕ να συνεχίσουν ή και να διευρύνουν τη δραστηριότητά τους.

• Πρέπει να αξιοποιηθούν στο έπακρο, οι μηχανισμοί χρηματοδοτικής στήριξης των ΜμΕ, λαμβάνοντας υπόψη ως βασικά  κριτήρια χρηματοδότησης:

• τη κεφαλαιακή βάση της επιχείρησης,
• την εμπειρία,
• την επιτυχημένη παρουσία της στo τομέα που δραστηριοποιείται, καθώς και
• τον εξαγωγικό προσανατολισμό της

• να αποκατασταθεί η χρηματοδοτική πρόσβαση των ΜμΕ στα δάνεια και σε κάθε είδους χρηματοδοτικές πηγές (Ταμεία και προγράμματα ΕΕ κλπ).
• να αξιοποιηθούν τα  χρηματοδοτικά μέσα, από τη χρήση των ευρωπαϊκών κονδυλίων, με πιο ευέλικτη στρατηγική εγκρίσεων για την αντιμετώπιση των χρηματοδοτικών αναγκών των ΜμΕ.
• αξιοποίηση των υπό έκδοση Ευρωπαϊκών Ομολόγων για τις ΜμΕ. Η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (EBA) αναμένεται σύντομα να εκδώσει σχετική οδηγία για τον τρόπο λειτουργίας καθώς και αποτίμησης των εν λόγω ομολόγων, ώστε αφενός να υπάρχει η σωστή διαδικασία επιλεξιμότητας των επιχειρήσεων, αλλά και να υπάρχει σαφής συσχέτιση κινδύνου και απόδοσης.
• να ενισχυθεί η ενιαία αρχή δημοσίων συμβάσεων με παράλληλη απλοποίηση και ψηφιοποίηση διαδικασιών, με σκοπό να σταματήσει η κατευθυνόμενη ανάθεση έργων σε “φίλους & ημετέρους”. Αντίστοιχα να υπάρξει διαφάνεια στις δαπάνες όλων των δημοσίων έργων και κάθε πληρωμή του αναδόχου, να καταχωρείται στην Διαύγεια.
• κατάργηση των επιτροπών αξιολόγησης των επενδυτικών σχεδίων από τα Υπουργεία και μεταφορά της αρμοδιότητας στις τράπεζες με την εποπτεία και έλεγχο των Υπουργείων. Ο τρόπος αυτός:

• καθιερώνει διαυγείς διαδικασίες,
• περιορίζει και διαχέει το ρίσκο της χρηματοδότησης των επενδύσεων
• καθιερώνει τον χρηματοοικονομικό κλάδο ως βασικό συμμέτοχο στην αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας
• αξιοποιεί αποτελεσματικά τα διαθέσιμα κεφάλαια των ιδιωτών και του δανεισμού, αλλά και των επιδοτήσεων, φοροαπαλλαγών κλπ κινήτρων των αναπτυξιακών νόμων.

Συνοψίζοντας, τις παραπάνω συγκεκριμένες προτάσεις,  απαιτείται μια νέα χάραξη πολιτικής για τις ΜμΕ, η οποία θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις ενός ευνοϊκού, υγιούς και σταθερού επενδυτικού κλίματος για την διευκόλυνση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.

Τα βασικά στοιχεία που απαιτούνται για την ευημερία των ΜμΕ, είναι:

1. Δραστική μείωση των ασφαλιστικών εισφορών
2. Καθιέρωση σταθερού φορολογικού πλαισίου
3. Εναρμονισμένες πολιτικές, για την διάδοση της επιχειρηματικότητας (πχ. Βελτίωση της εκπαίδευσης, της μάθησης και της συμβουλευτικής δράσης στις μικρές επιχειρήσεις)
4. Βελτίωση των συνθηκών πρόσβασης στη τραπεζική χρηματοδότηση και τα ευρωπαϊκά προγράμματα,
5. Προώθηση συνεργατικών σχηματισμών (cluster) με την δημιουργία Τοπικών Αναπτυξιακών Δομών(Τ.Α.Δ)
6. Ανάπτυξη δεξιοτήτων και καινοτομίας, μέσω συνεργασιών με την πανεπιστημιακή κοινότητα
7. Δημόσια ζήτηση για τα αγαθά και τις υπηρεσίες που παράγονται από ΜμΕ,
8. Στήριξη εξαγωγικών δραστηριοτήτων μέσω προγραμμάτων συγχρηματοδότησης[[1]].
9. Απλές κανονιστικές και διοικητικές απαιτήσεις.

Η παρούσα πρόταση, τέθηκε σε διαβούλευση με τα μέλη των Κινήσεων Πολιτών για την Σοσιαλδημοκρατία, προκειμένου να ενσωματωθεί στο πρόγραμμα του Κινήματος Αλλαγής και να αποτελέσει βασικό εργαλείο για την αξιοποίηση της Μικρομεσαίας Επιχείρησης(ΜμΕ), συμβάλλοντας στη προσπάθεια που πρέπει να γίνει από τις προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις για την κινητοποίηση όλων των παραγωγικών κλάδων για την έξοδο από την κρίση και την ανάπτυξη της ελληνικής  οικονομίας.

[[1]]Το παράδειγμα της Πορτογαλίας, η οποία αύξησε τις εξαγωγές της κατά 43% περίπου, από τη περίοδο που μπήκε στο μνημόνιο, αποτελεί σημαντικό οδηγό.

Νίκος Καλιακούδας

Οικονομολόγος