Με αφορμή το συνέδριο της ΚΕΔΕ: Γενναία αύξηση της χρηματοδότησης για την Αυτοδιοίκηση
Μια από τις πρώτες και βασικές δεσμεύσεις της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ ήταν η ενίσχυση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης η οποία υπήρξε από τους μεγαλύτερους χαμένους της κρίσης. Αυτή η δέσμευση γίνεται πράξη στο Υπουργείο Εσωτερικών. Παρά τους δημοσιονομικούς περιορισμούς, αυξήθηκε για πρώτη φορά μετά από χρόνια η κρατική χρηματοδότηση στους ΟΤΑ και δημιουργήθηκαν νέα χρηματοδοτικά εργαλεία προσαρμοσμένα στις ανάγκες τους.
Όπως ανέφερε και ο υπουργός Εσωτερικών Αλ. Χαρίτσης, από τον ΦιλόΔημο κατευθύνονται το 2018 στους δήμους και τις περιφέρειες περισσότερα από 1,8 δις ευρώ για την υλοποίηση βασικών υποδομών στην ύδρευση, στην αποχέτευση, την αντιπλημμυρική προστασία, τα σχολικά κτήρια. Έργα κρίσιμα για την υγεία και την ασφάλεια των πολιτών και απαραίτητα για την τοπική ανάπτυξη, που θα έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και δεκαετίες μπαίνουν τώρα σε φάση υλοποίησης χάρη στη χρηματοδότηση και την τεχνική υποστήριξη που προσφέρει το ΥΠΕΣ στους ΟΤΑ. Τόσους πολλούς και στοχευμένους σε πραγματικές ανάγκες πόρους, με μεγάλη προστιθέμενη αξία για τις τοπικές κοινωνίες, πρώτη φορά βλέπει η Αυτοδιοίκηση.
Όπως είναι γνωστό, κατά τη διάρκεια της κρίσης η Τοπική Αυτοδιοίκηση ήταν ένα από τα μεγάλα θύματα των μνημονίων, με τεράστιες απώλειες σε προσωπικό και χρηματοδότηση. Μόνο τη διετία 2013-14 η κρατική χρηματοδότηση προς τους ΟΤΑ μειώθηκε κατά 60%, ενώ η Συλλογική Απόφαση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΣΑΤΑ) έχει συρρικνωθεί σε ποσοστό 85%. Το υπουργείο Εσωτερικών, έχοντας λάβει υπόψη τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας κατάφερε για πρώτη φορά μετά από χρόνια να αυξήσει την κρατική χρηματοδότηση (ΚΑΠ) κατά 5% για το 2018, ενώ ανάλογη αύξηση προβλέπεται και για το 2019. Παράλληλα κατάφερε να αξιοποιήσει το ξεχασμένο για τις προηγούμενες κυβερνήσεις Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων όπου από τα προγράμματα θεομηνιών και λειψυδρίας χρηματοδότησε έργα περίπου 37 εκατ. ευρώ μόνο για το 2017. Συνολικά, την περίοδο 2015-18 δόθηκαν από το ΥΠΕΣ για την αντιμετώπιση ζημιών από θεομηνίες 79,5 εκατ. ευρώ ενώ την περίοδο 2012-14 διατέθηκαν 7,5 εκατ. ευρώ. Ακόμη, την περίοδο 2015-18 δόθηκαν για τα έργα αντιμετώπισης της λειψυδρίας 34,6 εκατ. ευρώ, ενώ την περίοδο 2012-15 μόλις 400 χιλιάδες ευρώ.
Πέρα όμως από την κεντρική χρηματοδότηση η μεγάλη οικονομική ανάσα για τους ΟΤΑ και την υλοποίηση κρίσιμων έργων υποδομής για την υγεία και την ποιότητα ζωής των πολιτών που βρίσκονταν σε εκκρεμότητα εδώ και δεκαετίες, ήρθε μέσα από τα δύο χρηματοδοτικά εργαλεία, το «ΦιλόΔημο Ι» και τον «ΦιλόΔημο ΙΙ». Οι ενεργοποιημένες προσκλήσεις τους έχουν φθάσει τα 1,4 δις. ευρώ και τα 180 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, κατανεμημένα σε όλους τους δήμους, με αντικειμενικά κριτήρια, ενώ έως σήμερα έχουν ενταχθεί συνολικά 1.109 έργα. Mέσα από το «ΦιλόΔημο» δίνεται η δυνατότητα στους δήμους να καλύψουν βασικές ανάγκες σε υποδομές στον τομέα της ύδρευσης, της αποχέτευσης, της αγροτικής οδοποιίας, της αποκατάστασης ΧΑΔΑ – όπου η Ελλάδα πληρώνει κάθε χρόνο δυσβάσταχτα πρόστιμα – χωρίς η χρηματοδότηση αυτή να επιβαρύνει στο ελάχιστο τους δήμους, αφού καλύπτεται στο ακέραιο από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Γι αυτό η ανταπόκριση των ΟΤΑ ήταν από την πρώτη στιγμή πέρα από κάθε προσδοκία. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τις 15 Ιουνίου μέχρι σήμερα εντάσσονται δύο έργα κάθε μέρα, ύψους έως και 5 εκατ. ευρώ, ανεξαρτήτως πολιτικής και κομματικής τοποθέτησης των δημάρχων.
Η οικονομική ενίσχυση των δήμων δεν περιορίζεται στο «ΦιλόΔημο», καθώς:
– Δημιουργήθηκε το Πρόγραμμα «Αυτοδιοίκηση – Κοινωνική Συνοχή -Ισόρροπη Ανάπτυξη» (ΑΚΣΙΑ) για την εξόφληση υποχρεώσεων των δήμων που προέρχονται από δικαστικές αποφάσεις και διαταγές πληρωμής που έχουν καταστεί τελεσίδικες. Το Πρόγραμμα αυτό ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2017 και από τότε μέχρι σήμερα έχουν δοθεί στους ΟΤΑ 134 εκατ. ευρώ.
– Τα τελευταία έτη δίνεται έκτακτη οικονομική ενίσχυση περίπου 20 εκατ. ευρώ στους συνολικά 88 μικρούς ορεινούς και νησιωτικούς δήμους, προκειμένου να καλύψουν λειτουργικές δαπάνες ή επενδυτικές δραστηριότητες και έργα. Η αρχή έγινε το 2017, συνεχίστηκε το 2018 (συνολικά δόθηκαν 40,5 εκατ. ευρώ) και στο υπουργείο Εσωτερικών διαβεβαιώνουν ότι η έκτακτη βοήθεια θα συνεχιστεί και το 2019.
– Επιπλέον, σε εξέλιξη βρίσκεται η εφαρμογή του προγράμματος εναρμόνισης των δημοτικών, βρεφικών και βρεφονηπιακών σταθμών με το νέο θεσμικό πλαίσιο που καθορίζει συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές και όρους καταλληλότητας για τη χορήγηση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας τους. Ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 95 εκατ. ευρώ, προερχόμενος από εθνικούς πόρους και με ποσό ανά σταθμό μέχρι 50.000 ευρώ.
Για το Τμήμα Αυτοδιοίκησης ΣΥΡΙΖΑ Ν.Καρδίτσας
Θωμάς Καλιάς
