ΤΟ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΥΔΑΤΩΝ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΑΝΑΔΕΙΧΘΗΚΕ ΣΕ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΗΜΕΡΙΔΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΜΟΥΖΑΚΙΟΥ
«Διεκδίκηση έργων εξοικονόμησης και ορθής διαχείρισης του νερού»
Γ. Κωτσός: «Επιβάλλεται να αναγνωρίσουμε όλοι μας την πολιτιστική, περιβαλλοντική και οικονομική σπουδαιότητα των υδατικών πόρων και να ξεκινήσουμε από κοινού γιατί όχι, ένα αυτοδιοικητικό και κοινωνικό κίνημα για την προστασία τους».
Με αφορμή τον σημερινό εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Νερού, ο Δήμος Μουζακίου διοργάνωσε με επιτυχία επιστημονική ημερίδα στο Mouzaki Palace Hotel and Spa, σε μια προσπάθεια να αναδείξει για άλλη μια φορά το μείζον ζήτημα όχι μόνο του Νομού Καρδίτσας, αλλά ολόκληρης της Θεσσαλικής περιφέρειας που είναι η ορθολογική διαχείριση και προστασία των υδατικών πόρων μας.
Με βάση τις εισηγήσεις των συμμετεχόντων διακεκριμένων επιστημόνων, αναπτύχθηκε εποικοδομητική συζήτηση γύρω από τρόπους διαφύλαξης της ποιότητας και ποσότητας των υπαρχόντων αποθεμάτων νερού, καθότι – όπως τονίστηκε – το ισοζύγιο είναι άκρως ελλειμματικό για το μέλλον!
Όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε, στον Θεσσαλικό κάμπο τα προηγούμενα χρόνια έχουν καταναλωθεί (κυρίως για κάλυψη αρδευτικών αναγκών), πάνω από 3,2 δις κ.μ., τα οποία δεν έχουν αναπληρωθεί λόγω της απουσίας συνολικού επιχειρησιακού σχεδιασμού και σημαντικών εγγειοβελτιωτικών και αποταμιευτικών έργων που είχαν σχεδιαστεί, αλλά ποτέ δεν υλοποιήθηκαν.
Έτσι υπογραμμίστηκε ιδιαίτερα η αδήριτη ανάγκη, η επίλυση του μεγάλου προβλήματος της έλλειψης υδάτων στην περιφέρειά μας, να τεθεί το επόμενο διάστημα σε προτεραιότητα από όλους τους αυτοδιοικητικούς και κρατικούς φορείς για να σταματήσει η σημερινή πορεία προς της προς την ερημοποίηση.
ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΜΑΚΡΟΠΝΟΟ ΣΧΕΔΙΟ ΟΡΘΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ
Την έναρξη των εργασιών της ημερίδας κήρυξε ο Δήμαρχος Μουζακίου & Πρόεδρος της ΠΕΔ Θεσσαλίας κ. Γιώργος Κωτσός επισημαίνοντας μεταξύ άλλων τα εξής:
«Όλοι μας, Πολιτεία, Περιφέρειες, Δήμοι, πολίτες και φορείς, οφείλουμε χάριν του μέλλοντος της κοινωνίας μας, να συμβάλλουμε με όλες μας τις δυνάμεις στην εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου και μακρόπνοου σχεδίου ορθολογικής και βιώσιμης διαχείρισης του συνόλου των υδατικών πόρων! Βάση αυτής της κοινής προσπάθειας, θεωρώ ότι πρέπει να είναι η διαφύλαξη της υψηλής ποιότητας, μα και η εξασφάλιση της επάρκειας αυτού του ζωογόνου φυσικού αγαθού για τις επόμενες δεκαετίες. Σήμερα, που η άκρατη εκβιομηχάνιση της κοινωνίας μας και η κλιματική αλλαγή, απειλούν όσο ποτέ την ύπαρξή του, επιβάλλεται να οργανώσουμε μαζί, πολιτικοί και επιστήμονες, ένα δυναμικό μέτωπο προστασίας των υδατικών πόρων και να διεκδικήσουμε την σωστή και με πνεύμα οικονομίας, διαχείρισή τους από κράτος και ιδιώτες. Στη χώρα μας και ειδικότερα στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, ο υδροφόρος ορίζοντας πολλών τοπικών κοινοτήτων έχει σχεδόν εξαντληθεί, ενώ σε κάποιες από αυτές η ρύπανση του νερού έχει φτάσει σε επικίνδυνα επίπεδα! Η εύρεση νέων υδάτινων πόρων δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση, ενώ οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας της γης, του φαινομένου του θερμοκηπίου και της κλιματικής αλλαγής, αναμένονται περίοδοι με παρατεταμένη ανομβρία και επαναλαμβανόμενη ξηρασία, η οποία θα έχει ως τραγική συνέπεια τη μείωση των αποθεμάτων νερού και την αύξηση των πλημμυρών. Αυτή την εξέλιξη κανείς δεν έχει το δικαίωμα να αγνοήσει, ιδιαίτερα εμείς οι αιρετοί εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης, που λόγω της πολύ στενής σχέσης που έχουμε με τον κόσμο, είμαστε υποχρεωμένοι να καταθέτουμε προτάσεις αντιμετώπισης των σοβαρών κοινωνικών προβλημάτων, όπως η έλλειψη υδάτινων πόρων.
Η διοργάνωση της σημερινής ημερίδας, αλλά και διάφορες δυναμικές παρεμβάσεις που έχουμε κάνει στην κεντρική εξουσία, (πρόσφατα στο κυβερνητικό συνέδριο της Λάρισας και παλαιότερα στα συναρμόδια υπουργεία), αποδεικνύει ότι για τον Δήμο Μουζακίου, η διαχείριση του νερού, ήταν, είναι και θα είναι πάντα ζήτημα πρώτης προτεραιότητας, ώστε κανένας Μουζακιώτης, ή Καρδιτσιώτης, να μην στερηθεί ποτέ αυτό το Θεϊκό δώρο.
Σε αυτό το σημείο δεν μπορώ να μην αναφερθώ στην πρόσφατη κυβερνητική ανακοίνωση της ακύρωσης των έργων μερικής μεταφοράς νερού από τον Αχελώο στον Θεσσαλικό κάμπο, η οποία εξέπληξε τους πάντες στην περιφέρειά μας! Είναι ακατανόητο τα έργα να έχουν ολοκληρωθεί σε ποσοστό 80%, να έχουν δαπανηθεί για’ αυτά πάνω από μισό δις ευρώ από το υστέρημα των Ελλήνων, να έχουν χαρακωθεί τα μισά βουνά της Αργιθέας και να λαμβάνεται μια τέτοια παράλογη απόφαση από πολιτικό κόμμα, ανεξαρτήτως του χώρου όπου ανήκει! Τα έργα του Αχελώου είναι μια σίγουρη λύση που θα συμβάλλει σε σχετικά σύντομο χρόνο, στην αποτελεσματική αντιμετώπιση του διαπιστωμένου τεράστιου υδατικού ελλείμματος της Θεσσαλίας που αποτελεί ζητούμενο δεκαετιών για τους κατοίκους της. Αναρωτιέμαι πραγματικά, με ποια λογική άραγε αντικαθίσταται με άλλες περισσότερο δαπανηρές παρεμβάσεις, οι οποίες βρίσκονται στο στάδιο των… ασκήσεων επί χάρτου;
Κατά την 3ετία 2015-2017 η Ειδική Γραμματεία Υδάτων και το Υπουργείο Περιβάλλοντος βρέθηκαν να έχουν στα χέρια τους, για πρώτη φορά, ένα ολοκληρωμένο Σχέδιο με τεκμηριωμένες θέσεις στο πώς θα προχωρούσαν στην αντιμετώπιση των δραματικά οξυμένων περιβαλλοντικών και υδατικών προβλημάτων, στο πιο επιβαρυμένο υδατικό διαμέρισμα της χώρας, τη Θεσσαλία. Αντί να το εφαρμόσουν άμεσα, επέλεξαν να το αναθεωρήσουν βασικά για ιδεοληπτικούς λόγους, (βλέπε αφαίρεση του σεναρίου ολοκλήρωσης των έργων Αχελώου) επεκτείνοντας αχρείαστα το χρονικό διάστημα υλοποίησης των σωτήριων δράσεων που προβλέπονταν! Ούτως η άλλως, κανείς δεν ανέμενε την κατασκευή νέων μεγάλων έργων στη Θεσσαλία. Όμως υπήρχε η προσδοκία ότι θα πραγματοποιηθούν σημαντικά βήματα στην «ωρίμανση» οριστικών τεχνικών και περιβαλλοντικών μελετών και στην εξεύρεση χρηματοδοτικών πόρων, ώστε σε εύλογο χρονικό διάστημα να γίνουν κατά κοινή ομολογία απαραίτητοι ταμιευτήρες όπως αυτοί του Μουζακίου και της Πύλης, καθώς επίσης και αντίστοιχα έργα μεταφοράς και διανομής υδάτων.
Δυστυχώς, χωρίς την παραμικρή διάθεση μηδενισμού των προσπαθειών των αρμοδίων, η περίοδος αυτή χαρακτηρίστηκε από εντυπωσιακή αδράνεια και αναποτελεσματικότητα, αφενός ως προς την ωρίμανση νέων έργων, αφετέρου ως προς την εφαρμογή των μέτρων και δράσεων που προβλέπονταν στο Σχέδιο Διαχείρισης Υδάτων του 2014. Κι’ όμως είναι επιτακτική ανάγκη η κατασκευή π.χ. του Φράγματος Μουζακίου, ακριβώς επειδή – ανεξάρτητα από την μερική μεταφορά μέρους των υδάτων του Αχελώου – το υδατικό ισοζύγιο της λεκάνης του Πηνειού παρουσιάζει μέσο ετήσιο έλλειμμα ίσο με περίπου 465 hm3, λόγω των αυξημένων αρδευτικών αναγκών του Θεσσαλικού κάμπου. Παράλληλα τα οφέλη θα είναι πολλαπλασιαστικά αφού το Φράγμα Μουζακίου ως περιβαλλοντικό έργο:
- Θα εμπλουτίσει τον υπόγειο υδροφορέα του Πάμισου ποταμού και άρα της λεκάνης του Πηνειού ποταμού.
- Θα συγκρατήσει τα επιφανειακά ύδατα του Πάμισου ποταμού από το να καταλήγουν στη θάλασσα κατά τους χειμερινούς μήνες (που δεν υπάρχουν μεγάλες ανάγκες νερού).
- Θα ενισχύσει σημαντικά το αρδευτικό σύστημα του Θεσσαλικού κάμπου κατά την θερινή περίοδο και άρα θα συνεπικουρήσει οποιοδήποτε σενάριο αγροτικής ανάπτυξης στη Θεσσαλία.
- Θα δώσει τη δυνατότητα να παραχθεί σημαντική ποσότητα υδροηλεκτρικής ενέργειας που θα ενισχύσει το «πράσινο» ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας και θα μειώσει τις εκπομπές CO2 στο περιβάλλον.
- Θα δημιουργήσει μια τεχνητή λίμνη στην περιοχή, η οποία σε συνδυασμό με το πανέμορφο δασικό τοπίο που την περιβάλει, θα διαμορφώσει έναν φυσικό παράδεισο ιδιαίτερου κάλλους με λαμπρές προοπτικές τουριστικής ανάπτυξης.
- Θα λειτουργήσει ρυθμιστικά στη μερική μεταφορά νερών από τον Άνω Ρου του Αχελώου προς τη Θεσσαλία, καθώς θα αποτελέσει την κύρια δεξαμενή αποθήκευσης και διανομής κατάντι των διαθέσιμων υδάτινων όγκων.
ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΕΚΔΙΚΗΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ
Ήρθε πλέον η ώρα να αναγνωρίσουμε όλοι μας την πολιτιστική, περιβαλλοντική και οικονομική σπουδαιότητα των υδατικών πόρων και να ξεκινήσουμε από κοινού ένα γιατί όχι, αυτοδιοικητικό και κοινωνικό κίνημα με στόχο την εκτέλεση των απολύτως αναγκαίων αρδευτικών – υδρευτικών έργων και την εφαρμογή επιτέλους ενός ισχυρού νομικού πλέγματος προστασίας των ποταμών, των λιμνών και των υδροφόρων πηγών μας.
Το νερό είναι ζωογόνο και η διαφύλαξη της ποιότητας και επάρκειάς του για τις μελλοντικές γενιές, είναι αναμφισβήτητα υπόθεση όλων μας! Είναι πρωταρχικά όμως υποχρέωση της κεντρικής διοίκησης, η οποία επιτέλους θα πρέπει να περάσει από το στάδιο της ατέρμονης και μόνο βλαπτικής θεωρητικολογίας, στην άμεση υλοποίηση αποτελεσματικών παρεμβάσεων που απαιτούν οι πολίτες».
Στην ημερίδα εισηγήσεις έκαναν οι παρακάτω επιστήμονες:
Μανάκος Αντώνιος, Δρ. Υδρογεωλόγος, τ. Αν. Διευθυντής Ι.Γ.Μ.Ε. – Π.Μ.Κ.Μ.: Υδρολογεωλογικές Συνθήκες Δυτικής Θεσσαλίας.
Ψιλοβίκος Άρης, Αν. καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Τμήμα Γεωπονίας, Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος, Σχολή Γεωπονικών Επιστημών: Ποιότητα Νερού Υδατικών Συστημάτων – Παρακολούθηση και Διαχείριση.
Δρ. Κεραμάρης Ευάγγελος, Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Πολυτεχνική Σχολή, Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, Εργαστήριο Υδρομηχανικής και Περιβαλλοντικής Τεχνικής: Σύγχρονοι μέθοδοι Μέτρησης Ταχύτητας Νερού.
Κουβάς Δημήτριος, Μηχανικός Βιοϊατρικής, Συνιδρυτής και Συνιδιοκτήτης των εταιρειών ScientAct Α.Ε. και Scientact BG Ltd: Συστήματα Συνεχούς μέτρησης Ποιότητας και Ποσότητας Υδάτων.
Δρ. Σιαβός Σταύρος, Προϊστάμενος Γραφείου Επιθεωρητών του Σώματος Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας Μακεδονίας – Θράκης, Δ/ντης Ε.Σ.Υ., Δρ. Γναθοχειρουργός: Παροχή Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας – Διασφάλιση Δημόσιας Υγείας: Η περίπτωση του Νερού.
Μακρής Θωμάς, Πολιτικός Μηχανικός, Προϊστάμενος Δ.Ε.Υ.Α. Μουζακίου: ΔΕΥΑ Μουζακίου: Παρόν και Μέλλον.
